Zaboravljena majka kneza Miloša

O poreklu baba-Višnje, majke knjaza Miloša Obrenovića, koju mnogi smatraju pravim začetnikom dinastije Obrenović, veoma se malo zna. Uglavnom, zbog nedostatka podataka u literaturi koja se bavi istorijom navođeno je da je baba Višnja iz porodice Urošević iz Donje Trepče.

Kada je brojna familija Gojković iz sela Gornja Trepča odlučila da pomoću zapisa i crkvenih knjiga uradi rodoslov porodica ovog sela, htela je da dokaže baba Višnja potiče iz porodice Gojković i tako ispravi istorijsku nepravdu.

- Nisu Gojkovići prvi kojima je stalo do istine. Još je kralj Aleksnadar Obrenović, pošto je bio veoma učen čovek, insistirao da se utvrdi poreklo babe Višnje, te je preko Ministarstva unutrašnjih dela uputio emisare u Gornju i Donju Trepču kako bi se utvrdila istina. Međutim, nakon što je Aleksandar Obrenović ubijen u atentatu 1903. godine i Karađorđevići stupili na srpski presto, niko se time više nije bavio - objašnjava Milorad Gojković, koji je uložio mnogo truda da bi se izradilo porodično stablo familije.

Iz tog perioda ostale su zabeležene izjave starijih ljudi koji su znali da je baba Višnja iz porodice Gojković, a znali su i mesto gde se nalazila njena kuća.

- I moj deda Jovan Gojković, koji je rođen 1880. godine, porodična sećanja preneo je na mog oca, a otac na mene. Dakle, znali smo istinu da je baba Višnja od Gojkovića, da se odavde udala u Brusnicu za Obrena Martinovića sa kojim je

Zabuna stara 200 godina

Do sada se smatralo da je baba Višnja iz porodice Urošević iz Donje Trepče na osnovu zapisa sa nadgrobne ploče na seoskom grolju u Brusnici gde su sahranjivani Obrenovići. Na spomeniku je napisan epitaf: "Zđe počivajet rab Boži Dimitrije Uroševič, ujak gospodara Milana. Prestavi se N 1821, m: dekemvri 26". Ovaj epitaf je bio presudan za tvrdnju da je baba-Višnja rođena u Uroševićima iz Donje Trepče, ali niko sa sigurnošću ne može da objasni po kojoj liniji je Dimitrije Urošević ujak gospodara Milana Obrenovića, a još manje kako se dogodilo da on bude sahranjen u selu Brusnica u kojoj Uroševića u to vreme nije bilo. No, za Gojkoviće iz Gornje Trepče ovaj epitaf nije od velike važnosti jer su oni, kako kažu, dokazali da je baba Višnja Gojkovića gore list.

izrodila Jakova, Milana i Stanu, a nakon smrti Obrena Martinovića preudala se za Teodora Mihailovića iz sela Gornja Dobrinja sa kojim je rodila Miloša, Jovana i Jevrema. Nakon smrti Teodora Mihailovića, baba Višnja se vratila u Brusnicu kod svog sina iz prvog braka Jakova Obrenovića i sa sobom povela i decu iz drugog braka i od tada, umesto prezimena Teodorović, Miloš, potonji knjaz srpski, prihvatio je prezime svog brata po majci Jakova Obrenovića. To je početak stvaranja dinastije Obrenović - objašnjava Milinko Gojković.

Utvrđivanje i obelodanjivanje istine da baba Višnja ne potiče iz familije Urošević iz Donje Trepče, već da je iz Gojkovića iz Gornje Trepče, za istoriju, pa i za Gojkoviće, nema preveliki značaj, osim što im je bila želja da se sazna istina.

- Još jedan dokaz istine da je baba Višnja od nas jeste i spomenik Paunu Gojkoviću, rođenom bratu baba-Višnje koji je poginuo na Deligradu 1806. godine i kome su kasnije Obrenovići podigli spomenik nedaleko od kuće gde su rođeni i on i baba Višnja. Od dokazivanja da je baba Višnja rođena ovde, mi Gojkovići nemamo ništa, ali decenijama pokušavamo da potvrdimo ono što su utvrdili i emisari kralja Aleksandra Obrenovića 1901. godine, a što se prećutkivalo više od jednog veka. Naravno, u neku ruku smo i ponosni što je dinastija Obrenovića začeta baš u Gornjoj Trepči, baš u Gojkovićima, ali to ne znači da Gojkovići od toga očekuju neku korist - ističe Mirko Gojković, mlađi među Gojkovićima kojma je veoma stalo da se zna istina o baba-Višnji.

Sada, kada su Gojkovići dobili potvrdu onoga što se u njihovoj familiji oduvek znalo, odlučili su da se ne zaustave samo na istini. U Gornjoj Trepči je već osnovan inicijativni odbor za obnovu kuće baba-Višnje.

- Mesto gde se nalazila kuća baba- Višnje je zaraslo u korov, ali mi ćemo izgraditi kuću po nacrtima iz tog perioda, opremićemo je nameštajem iz tog vremena i postaviti spomen-ploču baba-Višnji. Ako ništa drugo, baba-Višnjina kuća će upotpuniti turističku ponudu atomske banje Gornja Trepča, a time i sadašnji Gojkovići ostavljaju budućim pokolenjima razjašnjeno pitanje odakle je baba Višnja, majka velikog knjaza srpskog Miloša Obrenovića.