SPC: Izbor novog poglavara 22. 1. 2010.
Izbor novog poglavara Srpske pravoslavne crkve počinje izbornim arhijerejskim Saborom, koji je zakazan za 22. januar 2010. godine, odlučeno je na sednici Sinoda u skladu sa Ustavom SPC.
Odlukom Sinoda za čuvara patrijaraškog trona (mestobljusitelja) izabran je mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije, koji je predsedavao sednici Sinoda, na kojoj je zakazano vanredno i izborno zasedanje Svetog arhijerejskog Sabora.
|
|
Srpsku crkvu je na rang patrijaršije podigao car Dušan koji je 1346. godine imenovao i prvog patrijarha Joanikija.
Poštujući svoje ustrojstvo i potrebe, SPC će, kako je najavljeno, izboru novog poglavara pristupiti u najkraćem mogućem roku i izbornu proceduru otpočeti posle četrdesetodnevnog parastosa patrijarhu Pavlu, koji će biti 24. decembra u Spomen-hramu Svetog Save na Vračaru.
Da bi Sabor bio izborni, najavljenom zasedanju najvišeg jerarhijskog i crkveno-zakonodavnog tela, mora prisustvovati najmanje dve trečine arhijereja koji, u slučaju sprečenosti, mogu imenovati zamenike i prepustiti im pravo glasanja za izbor poglavara SPC.
Izbornom Saboru predsedava najstariji episkop po rukopoloženju, a u ovom slučaju, kada je SPC imenovala čuvara trona koji neposredno obavlja sve dužnosti poglavara, očekuje se da će ta dužnost pripasti mitropolitu Amfilohiju.
Kandidati za patrijarha, čija je titula arhiepiskop pećki mitropolit beogradsko-karlovački, mogu biti svi aktvni eparhijski arhijereji koji najmanje pet godina upravljaju eparhijama.
Pravilo je da se patrijarh bira pod svodovima hrama, a svakom izbornom krugu prethodi molitva priziva Svetog Duha. U sadašnjim uslovima taj hram je patrijaršijska kapela Svetog Simeona Mirotočivog povezana sa Sinodskom salom u kojoj sede arhijereji članovi Izbornog Sabora.
Tajnim glasanjem predlažu se kandidati od kojih u uži izbor ulaze samo tri arhijereja koji dobiju više od polovine glasova članova Izbornog Sabora SPC.
Glasanje se ponavlja do trenutka dok se ne dođe do kandidata sa potrebnim brojem glasova, a potom se imenuje duhovnik zadužen da otvori zapečaćeni koverat i izvuče jednu od tri ceduljice na kojoj su ispisana imena trojice arhijereja sa potrebnom većinom glasova.
Ovaj način izbora koji se primenjuje u SPC je - apostolski žreb, a prema dosadašnjoj praksi imena kandidata stavljaju se u kamilavku iz koje izabrani duhovnik izvlači jednu od tri zapečaćene cedulje i predaje je najstarijem arhijereju, predsedavajućem izbornog Sabora.
Predsedavajući glasno izgovara ime novoizabranog patrijarha i time zaključuje izbornu sednicu.
Prema tradiciji, uvođenje u tron Svetog Save obavlja se na liturgiji u Sabornoj crkvi Svetog arhangela Mihajla, dan posle izbora, a naknadno i bez nekih vremenskih ograničenja u Pećkoj patrijaršiji koja je drevno sedište srpskih patrijaraha.
Uz obraćanje "Vaša Svetosti" patrijarhu, koji tom prilikom nosi belu kamilavku sa krstom od dragog kamenja, uručuju se patrijaraška znamenja i obeležja Crkve Hristove - patijaraško žezlo, panagija Svetog Save i niska medaljina sa likovima svih srpskih svetitelja.
Ova poslednja insignija je poklon kralja Aleksandra Karađorđevića obnovljenoj Srpskoj patrijaršiji i prvi put je uručena 1920. godine patrijarhu srpskom Dimitriju.
Prema drevnom kanonu i važećem Ustavu, uvođenjem u tron Crkve patrijarh preuzima dužnost da osvećuje sveto miro za celu SPC, rukopolaže episkope, predstavlja crkvu pred drugim autokefalnim crkvama i državama kao prvi episkop i prvojerarh.
