Beograd, prestonica balkanskog podzemlja (13): "Klanica" zemunskog klana
Jedno vreme najjači, a svakako najsuroviji kriminalni klan u istoriji Srbije bio je zemunski, sa vođom Dušanom Spasojevićem, zvanim Šiptar. Ova banda je odgovorna za brojna ubistva i otmice, a u jednom trenutku osetila je toliku moć da joj je meta postao i sam srpski premijer Zoran Đinđić.
Rivalstvo sa "surčincima"
Spasojević i njegov kum Mile Luković rodom su iz sela Medveđe, na jugu Srbije. Po dolasku u Beograd počeli su da se bave sitnim kriminalom u Zemunu, gde su se naselili. Njihov uspon počinje posle 5. oktobra 2000. godine, kada su imali određenu ulogu u uklanjanju režima Slobodana Miloševića i kada su upali u policijsku stanicu Stari grad u Beogradu, odakle su ukrali oružje. Stvarni rast ove kriminalne grupe počinje prijateljstvom Spasojevića i tadašnjeg komandanta Jedinice za specijalne operacije (JSO) Milorada Ulemeka Legije. Zajedno su izgledali nepobedivi.
Odmah posle petooktobarskog prevrata počeli su da se bave otmicama srpskih bogataša, između ostalog vlasnika kompanije Delta, Miroslava Miškovića, vlasnika Verano motorsa Milije Babovića, rođaka i prijatelja većih narkodilera i u Srbiji i u Crnoj Gori. Tako su stekli novac kojim su mogli da otpočnu posao sa drogom "na veliko" širom Evrope, ali i da uđu u legalan biznis. Sa zavišću su gledali na svog dojučerašnjeg kompanjona Ljubišu Buhu Čumeta, vođu surčinskog klana, koji je imao mnogo bolje odnose sa političkim vođstvom i postao glavni graditelj puteva u Srbiji.
Bombe i sačekuše "zemunaca" su postale gotovo svakodnevica. "Automobili smrti" krstarili su ulicama srpskih gradova, vozeći ubice koji su u svoje žrtve ispaljivale smrtonosne rafale iz kalašnjikova, što je bio "specijalitet" ove grupe.
Beograd, prestonica balkanskog podzemlja:
3. Kobna greška "idola mladih"
4. Čitulju mu poslao i Eskobar
5. Kraj prvog "reketa" Minhena
6. Padaju prijatelji Prve porodice
7. Odlazak prve kriminalne lige
8. Svetska vest - Ubijen Arkan!
9. Mit srušen u Interkontinentalu
Uz moć, rasla je i paranoja Spasojevića. Počeo je da sumnja u sve, ubija članove grupe i za najmanju sumnju, po kući se šetao sa pištoljem u rukama, preteći svakome. Zajedno sa Legijom imao je pod komandom više od 200 profesionalnih ubica i kriminalaca, što prevazilazi sve dosad viđeno u podzemlju ne samo Srbije, već i šireg regiona.
Posle atentata na premijera Đinđića, kada je u policijskoj akciji Sablja uhvaćen najveći broj članova klana, počela su suđenja u Specijalnom sudu. Tadašnji tužilac Jovan Prijić rezimirao je zločine "zemunaca".
- Dokazana je krivica optuženih za ukupno 17 ubistava, tri otmice i dva teroristička akta. Ova kriminalna grupa držala je teritorijalni kriminalni monopol u Srbiji, a i šire, od 2000. godine, kada su Spasojević i Ulemek udružili snage. Pod njihovim vođstvom bili su i ogranci, poznati kao "veternička grupa", "požarevačka grupa", "firma", kao i manji klanovi u Beogradu. Posle ubistva Željka Ražnatovića Arkana, Ulemekovog uzora i komandanta, klan je odlučio da se osveti. To je bio i motiv za najveći broj ubistava iz 2000. godine - rekao je Prijić.
Ipak, za dosta ubistava osveta za Arkana je bila samo izgovor za lične obračune sa protivnicima iz podzemlja. Po naredbi Šiptara i Legije ubijena su mnoga poznata imena iz tog miljea, među kojima su vođa zvezdarskog klana Sredoje Šljukić, Zoran Uskoković Skole, Jovana Guzijan Cuner. Pokušali su da ubiju i Ljubišu - Buhu Čumeta. Poznavaoci srpskog podzemlja se slažu da se stvarni broj njihovih ubistava verovatno nikad neće saznati.
Meteorski pad
Meteorski uspon zemunskog klana pratio je isti takav pad. Posle ubistva premijera Đinđića, 12. marta 2003. godine, kojim su želeli da spreče svoja hapšenja, "zemunci" su prešli u ilegalu. Većina je ubrzo pohapšena, neki su godinama ostajali u bekstvu, ali su sada svi u zatvoru. Spasojević i Luković su likvidirani 27. marta u vikendici u Meljaku.
U blatu ovog sela kod Beograda završena je karijera nesuđenih gospodara Srbije. Ulemek se predao u maju 2004. godine ispred svoje kuće u Beogradu. Kaznu od 40 godina za učešće u atentatu na premijera Srbije izdržava u posebno izolovanom delu požarevačkog zatvora Zabela.
Ubili i zaštićenog svedoka
Dušan Spasojević je sprovodio teror među članovima sopstvene bande: zabranjivao im je da odlaze s porodicama na letovanje, svakodnevno ih zasipao zadacima. Određivao im je i mesečne plate u skladu sa rangom u organizaciji. Tako su šefovi regiona primali od 1.000 do 3.000 nemačkih maraka, batinaši po 500 maraka. Najbolje, a to je bila grupa od 15 članova, nagrađivao je pravom da dobiju stan ili kuću. Najmlađi među njima, Dušan Krsmanović kasnije je, na svedočenju u Specijalnom sudu, opisao hijerarhiju unutar klana. "Neko je imao pravo glasa, neko nije, a i među njima je bilo razlike. Glavni je bio Spasojević, pa onda Mile Luković i Miloš Simović. Recimo, Spasojević kaže Milošu šta treba da se uradi, a potom on prenosi ostalima. Miloš je rukovodio svim akcijama od 2000. do 2003. godine. Zoran Vukojević Vuk je bio sa Spasojevićem u prijateljskim odnosima, još dok je radio u zemunskom SUP-u, a onda mu je bio šef obezbeđenja."
Vukojević je bio među nekolicinom uhapšenih "zemunaca" koji su pristali da postanu zaštićeni svedoci u suđenju protiv ostatka bande. Njegovo telo je pronađeno pored autoputa ka beogradskom Aerodromu u junu 2006. godine. Likvidirao ga je član klana Aleksandar Simović, koji je godinama bio u bekstvu i nedavno je osuđen za ovo smaknuće na 20 godina robije. Vukojević je pre smrti odbio obezbeđenje policije. Otet je ispred svoje kuće u Zemunu, a potom mučen i iskasapljen. Patolozi su utvrdili da je bio živ kada je spaljen. Kako je utvrdilo tužilaštvo, motiv ubistva je bilo Vukojevićevo svedočenje, što je dovelo do dokazivanja ubistava i otmica koje je klan počinio. Sumnjalo se i da je Vukojević ubijen jer je Simović hteo da ga opljačka.