U jami žrtve komunista?
Podgorički "Dan" tvrdi da je, zahvaljujući svom fotoreporteru Željku Šapuriću i novinarki Biljani Brašnjo, na lokalitetu Dubrave iznad gornjepoljskog sela Šume, desetak kilometara od Nikšića, otkrivena jama, masovna grobnica iz Drugog svetskog rata u koju su komunisti - partizani u periodu od 1941. do 1943. godine, navodno bacili više od 300 nevino pobijenih, uglavnom civila i pretežno iz nikšićkog kraja.
O jami neobičnog imena "Kotor" odavno se govorkalo, ali sve do sada nikad niko, čak ni od najbliže rodbine stradalih nije ni pokušao da je pronađe i zaviri u njenu utrobu, iako je bila sasvim dostupna i nadomak naselja.
Učinio je to tek ovih dana Šapurić, koji je uz pomoć specijalne foto-opreme, zavirio u jamu i na dubini od 31 metar snimio ostatke ljudskih kostiju, odeće i ličnih predmeta.
Tako su oživele priče o likvidacijama koje su krajem 1941. i prvih meseci 1942, odnosno do početka maja i konačne odstupnice iz Crne Gore u Bosnu vršili partizani po presudama i nalozima štaba smeštenog u Gornjem Polju.
Kako je nastalo ime
Po saznanjima podgoričkog lista "Dan", prva žrtva koja je početkom novembra 1941. godine završila u ovoj jami bio je radnik Jović Jovo A. Lazarević, rodom iz Kotora. Po njemu, odnosno njegovom rodnom mestu je, navodno, jama kasnije nazvana "Kotor" i kad god bi nekome od osumnjičenih ili privedenih u partizanski štab rekli da će da ga sprovedu u Kotor, taj je završavao u jami iznad sela Šume.
"Dan" tvrdi da je u jami završilo više od 300 građana, da su uglavnom ubijani maljem i bacani u jamu, neki i poluživi, pa su potom danima iz jame dopirali jauci i zapomaganja, ali jami niko nije smeo prići i pružiti im pomoć.
Tragom senzacionalnog otkrića, objavljeno je i 27 imena navodnih žrtava, koje su završile u ovoj jami, ali je sasvim jasno da će prava istina izbiti na videlo tek kad posmrtni ostaci budu izvađeni i izvršene stručne medicinske i DNK analize.
Na tome insistiraju i nadležni policijski i pravosudni organi, ali i rodbina onih za koje se sumnja da su završili u grotlu jame "Kotor".
Ono što već sada izaziva nedoumice i sumnje jeste nesporna činjenica da partizana na ovom terenu nije bilo od maja 1942. godine i da četnička vlast koja je, nakon odstupnice partizana, "otvorila" sve slične grobnice i sahranila žrtve komunističke vlasti, nije zavirila i u ovu jamu, iako se, ako su tačni podaci podgoričkog lista, radi o nesumnjivo najmasovnijem komunističkom gubilištu u Crnoj Gori.
Sumnje i podozrenje izazivaju i sami snimci sa dna jame, koji ne ukazuju na toliku "masovnost".
Dodatnu nevolju predstavlja i to što sada, posle 76 godina, gotovo da i nema nikoga ko zna i pamti šta se na tom prostoru događalo u prvim ratnim godinama, a veliko je pitanje da li i gde postoje i neki pisani tragovi i dokazi.
U svemu tome se, po svemu sudeći, krije i evidentna opreznost nadležnih, koji se ne istrčavaju sa izjavama, već insistiraju na ozbiljnim analizama, a pre svega da stručne službe i istražni organi obave svoj deo posla, da siđu na dno jame i precizno utvrde koliko se ljudskih skeleta nalazi u njoj.
Spisak imena
Pomenuto društvo za istraživanje zločina iz Kolašina, tačnije Miloš Vojinović i Tadija Bošković, autori nedavno objavljene knjige "Komunistički zločini u Crnoj Gori i Hercegovini 1941-1942. godine", tvrde da su u ovoj jami završili: Risto Bjeletić iz Grahova, Risto Bjelica iz Ubala, opština vučedolska, Radoje Blagojević iz Kočana kod Nikšića, Mileta Božić iz Miločana, Jošo Bojanić iz Duge kod Vidrovana, Jakša Burić iz Zagrada kod Danilovgrada, Milisav - Minja i Momčilo Višnjih iz Višnjića Dola, Dušan Vojinović, rodom iz Hrvatske, Borislav Vučurović iz Zlostupa, Novak Đurđevac iz Lukova, Mihajlo Kovačević iz Trepača, Obrad Kokolj iz Plužina, Jakša Kostić iz Župe nikšićke, Blažo - Banjo Krulanović iz Kuta, Anđa i Krstinja Kruščić iz Dragove Luke, Jovan Lažetić iz Gacka, Danilo Martinović iz Golubovaca kod Podgorice, Čedomir Milić iz Mostara, Mihailo Mićunović iz Trepača, Vaso Popović iz sela Crkavice, srez nikšićki, Vaso P. Popović iz Baošića, Mihailo Popović iz Mokre Njive kod Nikšića, Blažo Turčinović iz Zavrha i Milivoje Turčinović iz sela Gredice kod Kočana.