"Vojvodina nije Katalonija, realnije je da Srpska traži nezavisnost"
Florijan Biber, stručnjak za Balkan sa Univerziteta u Gracu, za RSE objašnjava da li se i kakve paralele mogu povući između situacije oko katalonskog pokreta za nezavisnost od Španije i nekoliko balkanskih slučajeva.
Uspesi i porazi
"Prvo, niti je Španija Jugoslavija, niti je Katalonija Slovenija ili Hrvatska. Isto tako, Istra, Vojvodina ili Republika Srpska nisu Katalonija. Razlozi, dinamika i politički procesi koji vode ka stvaranju nekog pokreta za nezavisnost su specifični, ali uspesi se pripisuju grupama za nezavisnost a porazi državama", kaže Biber.
"Jedna ključna razlika između Kosova i Katalonije je nasilje. Uprkos žestokom policijskom odgovoru u nedelju, pokret za nezavisnost Katalonije ne može da tvrdi da se tu radi o istoriji represije kao što je to moglo Kosovo. Španija je demokratija, Jugoslavija i Srbija u devedesetim to nisu bile", tvrdi ovaj stručnjak.
"Ovo se, naravno, može ponoviti, iako ni Vojvodina niti Istra nisu verovatni kandidati za to. S druge strane, region koji je najizgledniji da traži nezavisnost je Republika Srpska. Dodik koristi referendum da ukaže na navodno licemerje Zapada, ali njegov argument ne stoji: Republika Srpska, kao ni Katalonija, ne suočava se sa represijom", dodaje Biber.
"Ključno pitanje za Bosnu i Hercegovinu, kao i za Španiju, je kako odgovoriti na pokrete za nezavisnost. Britanski ili kanadski način dozvoljavanja glasanja je jedan put, ali ovde je moguć samo ako postoji stabilan demokratski proces koji osigurava da se glasanje može odvijati slobodno. Bez dileme, u Španiji to jeste slučaj.
U Republici Srpskoj, referendum bi bio povezan sa mnogo većim rizicima i u fokus bi stavio to da li region, koji je nastao pre samo 25 godina, može polagati pravo na legitimitet istorijskog područja kao što su to Katalonija ili Škotska", smatra Florijan Biber.
