Rehabilitacija Draže: Hrvati spremni samo za mržnju
Protesti koji stižu iz Zagreba protiv procesa rehabilitacije generala Dragoljuba Mihailovića, koji se vodi pred Višim sudom u Beogradu, kulminirali su protekle nedelje zahtevom HDZ da Hrvatska povuče ambasadora iz Beograda.
Pre toga oglasile su se ne samo “antifašističke udruge” iz Hrvatske i Slovenije, već i predsednik Ivo Josipović, koji je Mihailovića nazvao zločincem, kao i ministar spoljnih poslova Vesna Pusić, koja je izjavila da “sa tugom gleda na taj proces”, i da rehabilitacija “kvislinga i saradnika nacista vuče sve zemlje regiona unazad”.
- Pitanje rehabilitacije Draže Mihailovića je unutrašnja stvar Srbije, i taj proces ponajmanje ima pravo da komentariše Hrvatska, koja je još početkom devedesetih izjednačila saradnike okupatora i partizane - kaže državni sekretar u Ministarstvu pravde Slobodan Homen.
Nisu isti četnici i ustaše
Reakcija Zagreba suprotna je međunarodnim standardima, po kojima sud mora da bude nezavisan od uticaja bilo zakonodavne, bilo izvršne vlasti.
- Ne može sud da bude zavisan ako je u pitanju Draža Mihailović, a nezavisan ako je u pitanju bilo ko drugi - ističe državni sekretar, i dodaje da je neprihvatljivo izjednačavanje četničkog i ustaškog pokreta.
Jer, NDH je bila “marionetska nacistička država u okviru Trojnog pakta, čija politika nije bila u skladu sa savezničkom”, dok su Amerika, Engleska i Francuska prihvatale ravnogorce kao saborce:
- Naravno da je i na toj strani bilo ratnih zločinaca, ali oni nisu i neće biti rehabilitovani!
Homen podseća da su u Srbiji za vreme Drugog svetskog rata postojala dva antifašistička pokreta i da su njihovi pripadnici zakonski izjednačeni od 2008, od kada i pripadnici Jugoslovenske vojske u otadžbini i Ravnogorskog pokreta imaju pravo na vojne i invalidske penzije.
Ipak, kako je potvrđeno za “Večernje novosti” u Ministarstvu rada i socijalne politike, nijedan četnik do danas nije dobio penziju.
Amerikanci podržavali Mihailovića
Istoričar Srđan Cvetković, koji je u ime državne Komisije za otkrivanje tajnih grobnica streljanih posle 1944. učestvovao u traganju za Mihailovićevim posmrtnim ostacima na Adi Ciganliji, ne shvata zašto je baš ova rehabilitacija “nažuljala Hrvatsku”, kada izjednačavanje četnika i partizana nije.
- Teza da je četnički pokret bio antievropski i fašistički ne može se potkrepiti istorijskim činjenicama. Naprotiv, da su Amerikanci podržavali Dražu kao saveznika pokazuju filmovi snimani za vreme rata u Holivudu o njegovim hrabrim gerilcima i stripovi iz 1943. u kojima su četnici prikazivani kao heroji - objašnjava Cvetković.
On podseća i na američke vojne misije koje su sve do 1943. i poraza đeneralovih trupa na Zelengori bile u Dražinom štabu, zatim na savezničke pilote koje su četnici spasli i koji su posle želeli da svedoče u njegovu odbranu, na odlikovanje koje je dobio od Trumana...
- Bio je međunarodno prihvaćen kao antifašista i proevropski orijentisan, tako da je apsurd reći da njegova rehabilitacija gura Srbiju dalje od Evrope. Protiv vraćanja časti i ugleda komandantu Jugoslovenske vojske nemaju ništa ni Vašington, ni London, već samo zemlje u regionu - konstatuje Cvetković.
Ovo donekle opravdava činjenicom da se u to vreme vodio krvavi građanski rat u kojem su otcepljeni delovi četničkog pokreta nad kojima Mihailović nije imao vlast činili zločine.
Međutim, mnogi pripadnici Ravnogorskog pokreta koji su okrvavili ruke - odgovarali su, što nije bio slučaj sa partizanima. Jer, nijedan do danas nije odgovarao zbog masovnih grobnica.
Hrvati posebno isprovocirali SPO
Hrvatska reakcija posebno je isprovocirala SPO, koji je podsetio da je ova država još 1993. izjednačila domobrane i ustaše sa pripadnicima NOR, i da od te godine pripadnici Hrvatske domovinske vojske, koji su mobilisani između 17. aprila 1941. i 15. maja 1945, ili njihove udovice, imaju pravo na penzije i invalidnine. Tako je, prema tvrdnjama iz ove stranke, prošle godine nešto više od 16.000 bivših ustaša i domobrana primilo penzije koje su doskora bile veće od penzija partizana.
- Sve ove godine Hrvatsku pritiska teret strašnih zločina koje su počinile ustaše i domobrani. Otuda sada taj pokušaj da se zločini ustaša i četnika izjednače - smatra Savo Štrbac, direktor Dokumentaciono-informacionog centra “Veritas”.
Štrbac podseća da je ova susedna država u periodu osamostaljivanja devedesetih nikla na rehabilitaciji i propagandi ustaštva. Zato su, kaže, Hrvati “dočekali svojih pet minuta” da napadnu Srbiju ne bi li “oprali sopstvenu savest” i umanjili svoju krivicu za ratne zločine.
Time pokušavaju da minimiziraju i našu kontratužbu, koja se velikim delom bavi i zločinima u Pavelićevoj NDH da bi dokazala kontinuitet struja okupljenih na ideji genocida.
- Ivo Josipović i Vesna Pusić su iz antifašističkih porodica i zbog toga nisu najbolje primljeni u jednom delu hrvatskog mnjenja. Da bi opstali oni moraju da se vrate u Titov period kada su izjednačavani ustaše i četnici za potrebe ideje bratstva i jedinstva - zaključuje Štrbac.
Slavko Goldštajn: Revidiramo zakone
Tuđmanova vlast je bila sklona ideji pomirenja između ustaša i partizana i u tu svrhu je i donet zakon. Ali, to je minulo doba i nova vlast radi na reviziji svih propisa koji su rehabilitovali ustaše ili imali blaži odnos prema njima, kaže za “Večernje novosti” savetnik hrvatskog premijera Slavko Goldštajn.
- Tačno je da je između 1991. i 1996. bilo recidiva ustaštva, što je uplašilo i oteralo srpsko stanovništvo. Danas je, međutim, ostao vrlo mali, doduše ratoborni broj ljudi koji podržava ustaške ideje - objašnjava ovaj poznati hrvatski istoričar.
Dodaje i da je razumljivo da su reakcije na rehabilitaciju četništva u Hrvatskoj burne jer su, kako naglašava, tamošnji četnici za vreme Drugog svetskog rata počinili mnogo zločina tokom kolaboracije sa Italijanima.
- Za razliku od Srbije, gde su počeli kao antifašistički pokret, u Hrvatskoj ne mogu biti tretirani kao antifašisti, jer su od samog početka učestvovali u zločinima. Još u avgustu 1941. odgovorni su za ubistvo 32 meštana sela Brotnja, kod Donjeg Lapca, među kojima je bilo žena i dece. Bili su vodiči Italijanima u ofanzivi 1942. na Gorski kotar, gde su paljena cela sela - tvrdi savetnik hrvatskog premijera, i zaključuje:
- U Hrvatskoj je deplasirana rehabilitacija i četnika i ustaša. Dužni smo da osuđujemo ustaštvo zbog sebe i ova vlast to podržava.
