Vojnik RS u Hagu: Streljali smo više od 1.000 Muslimana
Bivši vojnik Republike Srpske Dražen Erdemović svedočio je danas u nastavku suđenja Radovanu Karadžiću pred Međunarodnim tribunalom u Hagu. On je pred sudom rekao da je sredinom jula 1995. u okolini Zvornika učestvovao u streljanju više od 1.000 Muslimana iz Srebenice.
Broj zarobljenika koje je 16. jula 1995. na farmi Branjevo, kod sela Pilica, ubio sa još sedmoricom pripadnika 10. diverzantskog voda VRS, Erdemović je procenio na "između 1.000 i 1.200". U to vreme, odred je bio jedinica pri Glavnom štabu VRS, potvrdio je on.
Tadašnjeg predsednika RS i vrhovnog komandanta VRS Karadžića optužnica tereti za zločin nad oko 7.000 muslimanskih muškaraca iz Srebrenice u danima pošto je 11. jula 1995. VRS osvojila tu enklavu pod zaštitom UN.
Na farmu Branjevo, Erdemovića i druge vojnike, prema njegovim rečima, doveo je iz Zvornika "visok i korpulentan potpukovnik VRS", "prosede kose". Potpukovnikovo naređenje da "civili" koji će stići autobusima, moraju biti pobijeni, diverzantima je preneo vođa njihove grupe Brano Gojković. Potpukovnik je zatim otišao sa farme, a nedugo zatim stigao je prvi autobus, rekao je Edemović.
Muškarci u civilnoj odeći, neki sa povezima preko očiju i vezanih ruku, zatim su, kako je izjavio svedok, izvođeni pred streljački stroj u grupama od po desetak. Na poljani iza zgrada, sa leđa su ih streljali Erdemović i drugi pripadnici 10. diverzantskog odreda: Brano Gojković, Franc Kos, Marko Bosić, Aleksandar Cvetković, Vladimir Golijanin.
Prema Erdemovićevom iskazu, streljanje Muslimana iz "15 do 20 autobusa" trajalo je od 10 sati ujutro do 14 ili 15 sati popodne, kada je ubijanje preuzela druga jedinica iz Bratunca.
Na kraju streljanja pojavio se ponovo potpukovnik VRS čije ime Erdemović nije saznao. Diverzantima je rekao da u obližnjem selu Pilica ima "još oko 500 zarobljenika koje treba pobiti", ali su oni to odbili da učine.
Zarobljene u Domu kulture u Pilici, umesto njih, ubili su vojnici VRS iz Bratunca, kazao je Erdemović, potvrdivši da je iz kafane preko puta video leševe i čuo eksplozije i pucnjavu.
Prema svedokovom opisu, potpukovnik VRS koji je vojnike vodio da streljaju zarobljene Muslimane, mogao bi biti Ljubiša Beara, osuđen pred Tribunalom na doživotni zatvor zbog zločina u Srebrenici.
Usled nedostatka dokaza, međutim, do sada na suđenjima u Hagu nije utvrđeno da je to bio potpukovnik Beara, tada glavni oficir za bezbednost Glavnog štaba VRS.
Erdemović je precizirao i da je direktno nadređeni 10. diverzantskom odredu i njegovom komandantu Miloradu Pelemišu bio šef obaveštajnog sektora GŠ VRS pukovnik Petar Salapura.
Na kraju ispitivanja Erdemovića, tužioci su pokazali dokument kojim je pukovnik Salapura od zamenika ministra unutrašnjih poslova RS Dragana Kijca početkom 1996. zatražio da Erdemoviću i drugim učesnicima streljanja na Branjevu izda lažne lične karte, zbog toga što su "osumnjičeni od haškog Tribunala za Srebrenicu".
Erdemović je potvrdio da je lažnu ličnu kartu podigao u policiji u Bijeljini. On je 1996. godine bio uhapšen u Srbiji, pošto je o zločinu na Branjevu ispričao američkoj novinarki, i izručen u Hag.
Pred Tribunalom je priznao krivicu za taj zločin, u okviru nagodbe sa tužiocima. Zatim je osuđen na pet godina zatvora, a na slobodu je pušten 2000. pošto je izdržao kaznu u Norveškoj.
Proteklih godina svedočio je na suđenjima Radislavu Krstiću, Slobodanu Miloševiću, Momčilu Krajišniku, Momčilu Perišiću i Vujadinu Popoviću i Ljubiši Beari.
Erdemovića će sutra unakrsno ispitivati Karadžić koji se brani sam. Optužnica Karadžića tereti i za progon Muslimana i Hrvata širom BiH; terorisanje stanovništva Sarajeva kampanjom artiljerijskih i snajperskih napada i uzimanje "plavih šlemova" UN za taoce, 1992-95. godina.
