Nisu ga zatvorili ni rat ni NATO, stečaj jeste
Nakon pet godina od stečaja, podrum "Navipa" u Crkvencu kod Svilajnca, inače najveći na Balkanu, biće 26. decembra ponuđen na prodaju na licitaciji.
Bivši upravnik, a sada čuvar podruma Miroljub Spasojević kaže i da se licitacijom nazire rešenje, ali nije hteo da prognozira kakvo.
Podrum je, inače, posle 84 godine postojanja i 40 godina u kojima je izvozio srpsku šljivovicu, prestao da radi 2012, a 20 radnika upućeno je u Nacionalnu službu za zapošljavanje.
- Nisu ga zatvorili ratovi, ni NATO agresija, zatvorio ga je stečaj otvoren 15. maja 2012. godine, u trenutku kada smo imali impresivan program i ugovoren izvoz 80.000 do 100.000 boca srpske šljivovice prepečenice, pakovane u tradicionalnoj srpskoj bukliji, uglavnom na tržište SAD, Kanade i zemalja Evropske unije - rekao je Spasojević Tanjugu.
Podrumi su sačuvani za ovih pet godina, čuvali su ih ljudi iz Crkvenca, jer su ga gradili njihovi dedovi i pradedovi, za razliku od podruma, koji su poslovali u šitemu "Navipa" u Jagodini, Jovcu (Ćuprija), Krnjevu, Oreovici, a koji su opljačkani do golih zidova i opustošeni, istakao je Spasojević.
Objašnjava da su teške bile prethodne godine, kako kaže, najteže u istoriji podruma u Crkvencu, bez radnika, bez šlepera sa kontejnerima punim srpske šljivovice koja je transportovana za luke Bar, Solun, Kopar, Rijeku...
"Ostali smo bez portira, nema para da se čuva imovina a 2014. godine isključena je i struja. Čuvale su ga noćne straže", napisao je Spasojević medijima.
Inače, izvoz od 80.000 do 100.000 boca bio je ustaljen nekoliko godina pre stečaja, a pre uvođenja ekonomskih sankcija SR Jugoslaviji, godišnji izvoz je bio 1.000.000 boca, izjavio je Spasojević uz napomenu da je Podrum "spreman da radi, ima program, kupce robe, tehnologiju".
Podrum je građen 1929. godine, u najvećoj svetskoj krizi, uz pomoć tadašnje države jer je bio državni projekat, preživeo je Prvi i Drugi svetski rat i stalno je dobro radio, naveo je Spasojević, ne želeći, kaže, da se upušta u razloge i opravdanost stečaja, jer to nije njegova nadležnost.
Za 40 godina izvezeno je više od pet miliona boca rakije "Srpske šljivovice" pakovane u tradicionalnoj srpskoj bukliji u Ameriku, Kanadu, Australiju i zemlje Evropske unije: Švajcarsku, Švedsku, Holandiju, Nemačku, koja je ranije bila najveći kapac srpske šljivovice, naveo je Spasojević.
Niko me neće odavde odneti
Kako kaže, ne postoji nijedan podrum, nijedan pogon na Balkanu koji ima kapacitet miliona i po litara, 150 vagona, a da je sopecijalizovan samo za proizvodnju rakije.
Crkvenac je, podseća, u vreme zemljoradničkih zadruga bio dominantan centar u koji se slivala rakija iz cele Srbije, "otkupljivali smo rakiju i šljive za preradu, najviše požegaču i crvenu ranku, iz Šumadije, Pomoravlja, Levča, Župe, Kosova, iz Homoljskog i Kopaoničkog kraja".
Licitacijom se nazire rešenje, rekao je Spasojević, ali nije hteo da prognozira kakvo. Zna samo, dodao je, da ga niko ne može odneti iz Crkvenca i da "oni čiji su ga pradedovi gradili nemaju novca da ga kupe".
Predsednik opštine Svilajnac Predrag Milanović ranije je Tanjugu izjavio da se za Podrum u Crkvencu "traži rešenje po modelu Fabrike Beko u tom gradu, koju je imnače na licitaciji kupila opština, a zatim je prodala jednoj firmi iz Beograda koja sada u njoj proizvodi nameštaj i zapošljava ljude sa ovog područja".