Na čijoj zemlji žive ovi ljudi: Život ni tamo ni ovamo
Posle Dejtonskog sporazuma došlo je do uspostavljanja entitetskih i novih opštinskih granica i u severnom delu Posavine. Tako je deo sela Mala Brusnica u opštini Brod pripao Odžaku, a u zamenu je opština Brod dobila selo Potočane iz odžačke opštine.
Od tada niko iz Male Brusnice nije otišao da živi u Potočanima, niti se bilo ko iz Potočana doselio u Malu Brusnicu. Iako je bilo reči o razmeni teritorija i ovih sela u dve susedne opštine sa severa BiH, do toga nije došlo, pa opština Odžak vodi od 1995. Malu Brusnicu kao svoje naseljeno mesto. S druge strane, Mala Brusnica je i dalje jedno od 23 naseljena mesta opštine Brod, što stoji na zvaničnoj internet stranici opštine.
Prema podacima iz 2013, Mala Brusnica je imala 127 stanovnika, dok ih je pre rata 1991. godine bilo 449! Meštani Male Brusnice naknadu za struju i vodu, porez na imovinu i sve ostale obaveze plaćaju opštini Brod, imaju njene lične karte i druga dokumenta.
Svojevrsno podsećanje na to kome po "Dejtonskim papirima" pripada ovo selo i njegovih malo preostalih stanovnika predstavljaju poštanska pisma i pošiljke. Naime, da bi iz Broda dobili račune za struju i vodu poslate pismom, oni idu u Svilaj u opštini Odžak, pa tek onda se sa "prepravljenom" adresom "poslednje pošte" Svilaj vraćaju na ime primaoca u Maloj Brusnici!
Jovo Radovanović se posle penzionisanja u Nemačkoj vratio u Malu Brusnicu, a sada kaže da on i drugi meštani zameraju nadležnima što ne rešavaju probleme s kojima se susreću građani.
Razočaranje ne krije i zbog činjenice da je u imenu baš njihovog sela napravljena slovna greška u ćiriličnom natpisu, pa umesto Male Brunsice piše Mala Brunsica! Neki od meštana kažu da i ta greška, koju već nekoliko godina niko ne ispravlja, govori mnogo o njihovom statusu i (ne)pripadanju dvema opštinama.
I u takvim uslovima života, za koje poneki od stanovnika Male Brusnice kažu da su "ni tamo ni ovamo", u selo se vraćaju uglavnom penzioneri iz inostranstva. Oni na porodičnim imanjima i roditeljskim ognjištima grade kuće, uređuju prostor za život i kažu da se najbolje osećaju u zavičaju i kod svoje kuće. Oni pokušavaju da u selu stvore bolje uslove za svoj i život preostalih stanovnika. To se u prvom redu odnosi na popravak makadamskog puta kroz selo, ali i druge akcije.
Seoska crkva u Maloj Brusnici jedina je pravoslavna bogomolja ostala neporušena u celoj opštini Brod i ona je mesto okupljanja stanovnika ovog sela na obroncima Vučjaka koji se spuštaju na Savu. Krečenje seoske crkve platila je Vasilija Matić, rodom iz Male Brusnice, koja je veći deo života provela u Australiji, a posle penzionisanja se vratila u Brod. Za ograđivanje seoske crkve, u čijoj porti je i preneseni spomenik osmorici stanovnika ovog sela koji su u poslednjem ratu živote dali za slobodu, meštani su zahvalni Milenku Pantiću.
Ove jeseni renovirana je kapele na seoskom groblju i postavljena nova ograde oko groblja. Formiran je građevinski odbor koji je vodio akciju renoviranja kapele na groblju i postavljanja ograde oko groblja. U odboru su Jovo Radovanović, Milan, Stanko i Jovo Vidić, Jovan Milojević, Rade Gavranović i Jovo Rekanović.
U akcijama koje su dosad uspešno organizovane učestvovala je većina stanovnika Male Brusnice, a priloge su dali i dobri ljudi koji ne žive u Maloj Brusnici. U realizaciji ove akcije meštani su imali podršku nadležnog sveštenika Darka Vukomanovića koji živi u Vinskoj.
Pomoć donatora
Jovo Radovanović kaže da je na spisku priložnika za renoviranje kapele na groblju i postavljanje ograde 126 donatora.
- U ovoj akciji smo imali podršku naših meštana, ali i ljudi sa strane koji nam i dalje nude svoju pomoć i novčane priloge. Tako smo obezbedili 30.000 KM, a posao oko kapele i ograde koštao je nešto više od 21.000 KM. Ostalo nam je 8.000 KM i tim sredstvima nameravamo da izgradimo čvrst objekat preko puta crkve gde bi bilo nekoliko prostorija, sanitarni čvor i mrtvačnica - kaže Radovanović.
Asfalt do crkve i groblja
Posle više uspešno realizovanih akcija, kod jednog dela meštana pojavila se želja i potreba da se od magistralnog puta Brod-Odžak asfaltira deo seoskog puta do crkve, a možda i do groblja. Iako je reč o samo nekoliko stotina metara, to je ipak velika investicija za malobrojne meštane Male Brusnice, pa pomoć očekuju od opštine Brod.
- Prilikom razgovora sa predstavnicima opštine Brod rečeno nam je da bi za asfalt do crkve trebalo da prikupimo oko 8.000 KM, a ostatak bi obezbedila. Budući da je do groblja nešto duža deonica za asfaltiranje, trebalo bi još toliko ili nešto više novaca, pa ćemo videti kako će to sve ići - ističe Radovanović.
Podeljeni i lovci
Znak da stanje nije kao pre rata je i podela teritorije sela Mala Brusnica između lovačkih društava Vučjak iz Broda i Fazan iz Odžaka. Tako seoski put deli teritoriju sela Mala Brusnica na levu i desnu stranu, iako je to nekada bila jedinstvena teritorija i lovište Lovačkog društva Vučjak. Leva strana označena je tablama Lovačkog društva Fazan iz Odžaka, a desna kao teritorija Lovačkog društva Vučjak iz Broda. Oni koji žive tamo kažu da su tu podelu dogovorno napravili predstavnici dva lovačka društva.