Voždov unuk ratnik i zavodnik
Iako je pre tačno godinu dana u Jugoslovenskoj kinoteci u Beogradu imao premijerno prikazivanje, dokumentarni film "Arsen Karađorđević" o sudbini brata kralja Petra i oca princa Pavla, sve više pobuđuje pažnju javnosti.
Zahvaljujući ovom filmskom ostvarenju publika je prvi put mogla da vidi arhivske fotografije i snimke koji ilustruju burni život kneza Arsena Karađorđevića, ali i drugih znamenitih istorijskih ličnosti i događaja.
- U našoj istoriji ima mnogo ljudi koji su prećutani zbog tragičnih i komičnih ideologija koje su nam, u dodiru sa međunarodnom stvarnošću, uništavale identitet. Knez Arsen je takav pojedinac. Prećutan, zapostavljen, zaboravljen a veoma značajan. On je jedan od onih ljudi koje bismo mogli nazvati - živom istorijom - kaže za "Vesti" Milan Kićevac, producent ovog filma koji osvetljava sudbinu jedne od najkontroverznijih ličnosti novije srpske istorije.
Ova provokativna filmska priča o unuku vožda Karađorđa otkriva da je on bio diplomata, ali pre svega neustrašivi ratnik - pripadnik francuske Legije stranaca.
Po rečima našeg sagovornika, Arsenije Karađorđević je rođen 1859. godine u Rumuniji, kao sin bivšeg kneza Srbije Aleksandra i kneginje Perside (unuke vojvode Jakova i kćerke Jevrema Nenadovića). Porodica je već imala sina Petra, budućeg kralja Srbije. Arsen je u Parizu završio čuveni licej Luj le Gran, i to u klasi sa budućim srpskim knezom i kraljem Milanom Obrenovićem. Diplomac te škole bio je i njegov brat od strica Božidar Karađorđević, do sada zapostavljeni član dinastije, sa kojim je 1883. pristupio Drugom bataljonu francuske Legije stranaca.
- Knez Arsen je od svih oficira u srpskoj istoriji imao najveći broj odlikovanja i samo o tome može da se napiše posebna knjiga. Bio je legionar famozne vojne jedinice Francuske Republike (legion etrangere), borio se u redovima kozačke konjice, a postao je i general ruske vojske te je odlikovan najvišim priznanjem cara Nikolaja Drugog Romanova. Bio je general jedine konjičke divizije koje smo imali u Balkanskim ratovima. U Prvom svetskom ratu ponovo je stupio u rusku konjicu. On je svojim vojevanjem i harizmom obeležio prelaz iz 19. u 20. vek kao jedno veoma opasno, ali i neverovatno romantično vreme - priča Kićevac i dodaje da je knez Arsen bio kosmopolita, avanturista, ali i zavodnik koji je slomio srce jednoj od najlepših i najbogatijih žena Petrograda - Aurori Pavlovnoj Demidov di San-Donato sa kojom se i oženio i dobio sina Pavla.
Par se nakon samo tri godine razveo.
- Njegovi dvoboji i ljubavne afere služile su petrogradskoj štampi da podigne tiraž.
Ekipa filma se, kako kaže, upustila u konstruisanje dokumentarne priče o knezu Arsenu Karađorđeviću na osnovu oskudnih početnih podataka na internetu, malog broja fotografija i dva poznata snimka.
- Uspeli smo da objavimo fotografije i snimke koje nikada do sada, u okviru filmske priče, nisu mogli biti viđeni. Pre svega mislim na fotografije koje smo pronašli u ruskim arhivima, zatim fotografije iz arhiva Jugoslavije i Srbije, i snimke iz Jugoslovenske kinoteke, kao i nekih privatnih kolekcija. Film je umetnički obogaćen zanimljivim animacijama Davora Kronje, originalnim ilustracijama kao i autorskom i izvođačkom muzikom.
U dokumentarcu mogu da se vide detalji Arsenovog boravka na Cetinju, kada su tekli pregovori za venčanje njegovog brata i kneginje Zorke, prikazan je njegov boravak u Vijetnamu, ratovi u kojima je učestvovao kao vojnik carske Rusije, a naročito epizode sa Keremskim i Gatovskim. Uz kneza Arsena, film prati i segmente života Nikolaja Drugog Romanova, finskog državnika Karla Gustava Manerhajma, crnogorskog knjaza Nikole, Aleksandra Kerenskog, kralja Petra - kaže on.
- Veliku pomoć su nam pružili Dragomir Acović, član Krunskog saveta, Branko Bogdanović, vojni istoričar, Dragan Reljić, direktor zadužbine kralja Petra na Oplencu, i nedavno preminuli akademik Dragoljub Živojinović koji je objasnio neke vrlo složene okolnosti u kojima se nalazio srpski knez neobične sudbine. Posebno smo zahvalni i naratoru Srbi Milinu koji takođe, nažalost, više nije među nama - kaže Milan Kićevac koji je producirao ovaj film sa Vladimirom Backovićem i Markom Beatovićem, a režirao ga je Boško Milosavljević.
Radost kneginje Jelisavete
- Prestolonaslednik Aleksandar uputio je zvanično pismo našoj produkciji i zahvalio nam se što negujemo sećanje na Kraljevski dom Karađorđevića. A onda je usledio poziv kneginje Jelisavete koja je iskazala radost što smo snimili prvi film o njenom slavnom deki. Na naše zadovoljstvo, interesovanje publike film o knezu Arsenu je sve veće kako vreme - priča Milan Kićevac.
Savremenici su kneza Arsena, koji je preminuo u Parizu 1938. godine, opisivali kao "ludački hrabrog" čoveka, vičnog svim vrstama oružja, a čuveni hrvatski pisac Miroslav Krleža ga je, navodno, pominjao kao "brahijalnu silu od koje beži tane".
- Drago mi je što smo podsetili javnost na kneza Arsena koji je nepravedno zapostavljen u našoj istoriji. Ne smemo da dozvolimo da poreknemo ono što je značajno, uzbudljivo, zanimljivo na uštrb beznačajnog, primitivnog i svima dostupnog. Film je prikazan i na RTS-u, otkupila ga je i BNTV, a sada smo u pregovorima da bude prikazan i na čuvenoj vojnoj akademiji San Sir - rekao je na kraju Milan Kićevac.
Posvećen srpstvu u Mađarskoj
Milan Kićevac (50) diplomirao je Fakultetu dramskih umetnosti u Beogradu na odseku filmska i TV produkcija. Već dve decenije živi u Budimpešti gde pored svog posla, između ostalog, obavlja dužnost predsednika Srpske pravoslavne crkvene opštine katedrale hrama Sv. velikomučenika Georgija, član je Budimskog Eparhijskog saveta, kao i Patronata zadužbine Save Tekelije i poverenik Srpskog prosvetnog kulturnog društva Prosvjeta za Mađarsku. Dobitnik je Zlatne značke Kulturno-prosvetne zajednice Srbije.
