Od Bečkereka do Petrovgrada

Na ulazima u grad Zrenjanin, iz pravca Novog Sada, Beograda i Srpske Crnje, ovih dana osvanule su nove table sa imenom grada, na kojima, osim zvaničnog i tradicionalnog mađarskog, po prvi put stoji i nekadašnji naziv - Petrovgrad. Iz Direkcije za izgradnju i uređenje grada Zrenjanina najavili su postavljanje još pet identičnih tabli, a ove postavljene odmah su izazvale poprilično burne i različite reakcije, upravo zbog naziva Petrovgrad, kako se nekada grad Zrenjanin zvao.

Ćirilični naziv Petrovgrad objašnjava se kao jedan od tradicionalnih naziva grada u njegovoj istoriji, pa je kao takav našao mesto uz "Zrenjanin" na oba srpska pisma, slovačkom i rumunskom jeziku i "Veliki Bečkerek" na mađarskom jeziku. Inače, Veliki Bečkerek je septembra 1934. godine odlukama tadašnjih vlasti preimenovan u Petrovgrad, po kralju Petru Prvom Karađorđeviću Oslobodiocu, a ta odluka je početkom 1935. i zvanično potvrđena i odobrena od strane kralja Aleksandra Prvog, odnosno ukazom kraljevskih namesnika.

Ove se godine, dakle, navršilo tačno osam decenija od prve promene imena grada, a ta godišnjica povod je da se na novim tablama, uz do sada korišćena imena, nađe i Petrovgrad.

- Već nekoliko godina zastupamo stav da grad nosi ime čoveka koji ništa nije značio u Zrenjaninu. Predlažemo da se vrati predratni naziv i da se zovemo ponovo Petrovgrad. Želimo da se odužimo kralju Petru po kome smo bili poznati - naglašava Sredo Pajić iz Patriotskog bloka DSS i Dveri, čija se inicijativa poklopila sa proslavom jubileja oslobođenja grada u Prvom svetskom ratu, ali i uvođenjem imena Petrovgrad 18. novembra 1935. godine.

Banatsko središte, inače, nekoliko je puta kroz istoriju menjalo ime, što je zaista kuriozitet. Od prvobitnog Bečkereka, u jednom trenutku, u drugoj polovini 18. veka, postalo je čak Nova Barselona, posle pristizanja doseljenika iz Španije. Kako su se smenjivali vlastodršci, bio je Nađ Bečkerek, pa Gros Bečkerek. Da bi zatim poneo ime po kralju Oslobodiocu i na kraju se prepustio Zrenjaninu.

- Gradu ne treba menjati ime, već da ga i dalje nosi po narodnom heroju Žarku Zrenjaninu. Ponosni smo na naše narodne heroje koji su dali život da bismo živeli u slobodi - reaguje na inicijativu Nedeljko Papić, predsednik SUBNOR-a.

Među prvima koji su reagovali je i Zrenjaninski socijalni forum, koji u svom zvaničnom saopštenju ukazuje da u saobraćajnoj signalizaciji mogu biti korišćeni samo nazivi naseljenih mesta utvrđeni Zakonom o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije, a tamo pak piše Zrenjanin i ništa više. Na područjima na kojima su u službenoj upotrebi i jezici manjina nazivi naseljenih mesta ispisuju se i na njihovim jezicima u skladu sa njihovim nacionalnim tradicijama.

U saopštenju se još navodi da Direkcija za uređenje grada Zrenjanina, koja je postavila table, ne može samostalno utvrđivati šta će i kako će biti napisano na zvaničnoj saobraćajnoj signalizaciji. Stanovnici Zrenjanina su na referendumu održanom početkom devedesetih izjasnili dvotrećinskom većinom protiv predloga da se ime grada Zrenjanin promeni na Petrovgrad, ističe se u ovom saopštenju.