Spomen-obeležje tvorcu izreke "Samo Sloga Srbina Spasava"
U čast generalu Jovanu Dragaševiću (1836-1915), ratniku, književniku i utemeljivaču vojne štampe u Srbiji, prekjuče je povodom 100 godina od smrti, u Domu Vojske Srbije, u Beogradu otkriveno spomen-obeležje sa njegovim likom.
Đeneral Jovan Dragašević je pisac poeme "Jeka od gusala", autor kovanice "Samo Sloga Srbina Spasava", osnivač Vojnoistorijskog instituta, srpski delegat na Berlinskom kongresu 1878. godine. On je takođe autor više od 20 knjiga iz geografije, istorije, stilistike, zatim zbirki pesama, putopisa, drama...
General Jovan Dragašević bio je i jedan od začetnika vojne štampe u Srbiji, urednik i izdavač prvih vojnih listova "Vojin" i "Ratnik", čiju tradiciju baštine i nastavljaju magazin "Odbrana" i časopisi "Vojno delo", "Vojnotehnički glasnik" i "Novi glasnik".
Budući da svi direktni potomci ovog srpskog velikana, praunuci i čukununuci, žive na severnoameričkom i australijskom kontinentu, na svečanosti je pročitano i pozdravno pismo Jovanovog praunuka Borivoja - Bore Dragaševića (91), doajena stare srpske antikomunističke emigracije iz Toronta.
Jedina kopija portreta u Vojnoistorijskom institutu
Bora Dragašević je imao čast da 2004. godine govori o svom slavnom pradedi, na svečanosti povodom 128. godišnjice Vojnoistorijskog instituta u Beogradu. Tom prilikom poklonio je ovoj ustanovi jedinu kopiju portreta Jovana Dragaševića koja je u vlasništvu porodice Dragašević. Taj portret sada zauzima dostojno mesto u Vojnoistorijskom institutu.
Porodica Dragašević iz Kanade finansirala je obnovu i uređenje porodične grobnice i spomenika koji je još pradeda Jovan podigao za života na Novom groblju u Beogradu.
- Velika mi je čast što mi se ukazala prilika da pošaljem srdačne pozdrave povodom ovog velikog priznanja mom slavnom pradedi generalu Jovanu Dragaševiću, utemeljivaču vojne štampe u Srbiji, plodnom piscu, naučniku i istoričaru, koji je ceo svoj život posvetio radeći za Srbiju i srpstvo. Zanimljivo je da je i njegov sin Borivoje, čije ime nosim, takođe bio oficir i nastavio je rad svog oca kao urednik vojnog časopisa "Vojin" i "Ratnik", koji se i danas objavljuju. Presrećan sam što se Jovanu Dragaševiću na ovaj način odaje priznanje za njegov rad i doprinos, kao i za kovanicu "Samo Sloga Srbina Spasava". Poznato je da se moj pradeda svojevremeno požalio svome prijatelju, književniku Jovanu Boškoviću, rektoru Velike škole i ministru prosvete, što se njegova kovanica uzimala kao narodna poslovica. U jednom pismu on kaže: "Istina, milo bijaše mi što se ta moja izreka unosi u narodne umotvorine, ali i žao mi bijaše da se moje lično od mene još za života otima". Sada, tačno 100 godina nakon njegove smrti, vi mu odajete dužno priznanje i za ovu kovanicu, upriličenu ovim svečanim činom i spomen obeležjem, čime njegovo delo 'vraćate' autoru.
- Prateći Jovanov primer koji je prenet s kolena na koleno, na mog dedu Borivoja, potom na mog oca Dragora i na mene, posvetio sam ceo život u Srbiji i Kanadi u odbrani Srbije i srpstva, što je opisano i u mojim memoarima "Stopama predaka" koja je pre tri godine objavljena u izdanju Instituta za savremenu istoriju u Beogradu. Kad pomislimo na celokupnu bolnu srpsku istoriju, pradeda Jovan je svima nama ostavio jednostavan i skroman putokaz kako se voli i brani otadžbina i narod: "Samo Sloga Srbina Spasava, tako Srbu piše i na grbu". To su reči iz duše velikog Srbina i patriote, moga pradede đenerala Jovana Dragaševića kojim se večno ponosim - poručio je Bora Dragašević.
Zahvaljujući se Ministarstvu odbrane, Vojnoistorijskom institutu i svima koji čuvaju uspomenu i odaju priznanje za delo Jovana Dragaševića, njegov praunuk Borivoje izrazio je i nadu da će mu "Gospod podariti u 91. godini života još snage" da se vrati poslednji put u Srbiju da vidi ovo znamenito spomen obeležje.
Koreni na Kosmetu
General Jovan Dragašević, čiji preci potiču iz Dragaša na Kosovu i Metohiji, rođen je 1836. godine u Požarevcu. Najveći deo života proveo je u Beogradu i Nišu.
Bio je profesor Vojne akademije za sedam nastavnih predmeta, profesor Velike škole, komanddir Licejske legije, komandant Kruševačke brigade i na službi u štabu Vrhovne komande, načelnik Ađutantskog odeljenja Štaba Vrhovne komande, ekspert pri delegaciji Srbije na Berlinskom kongresu 1878. godine, načelnik Istorijskog odeljenja Glavnog đeneralštaba, pomoćnik načelnika Štaba Vrhovne komande, pomoćnik načelnika Glavnog đeneralštaba itd.
Kao profesor u Vojnoj akademiji, pod uticajem Društva srpske slovesnosti (preteče Srpske kraljevske akademije nauka, čiji je kasnije postao član) radio je na sakupljanju arhivske građe i pisanju nacionalne istorije, a podneo je i plan o tome kako da se i u Srbiji organizuje vojnoistorijska delatnost.
Odlikovan je Ordenom takovskog krsta, Ordenom svetog Save, spomenicama ratova 1876-1878. i 1885. godine i dr.
Bele pčele u Sidneju
Među čukununucima znamenitog srpskog generala Jovana Dragaševića, rasutima širom Kanade, jedini koji sa porodicom živi u Australiji je dr. Đorđe (George) Dragašević, lekar kiroprata, iz Sidneja. On je najmlađi sin Jovanovog praunuka Bore Dragaševića iz Toronta. Đorđe ima dve kćeri, Laru i Klaudiju, i one su prema srpskim srodničkim odnosima, bele pčele đenerala Jovana Dragaševića.
