Sveti Roman daruje isceljenje
Svaki manastir je parče raja na zemlji, zapisao je Sveti Ava Justin Ćelijski. U istinitost ove tvrdnje mogu da se uvere svi oni koji, iz turističkih ili hodočasničkih motiva, pohode srpske svetinje.
Na putu ka Lazarevom prestonom gradu Kruševcu, u podnožju planine Babe, nadomak Paraćina, nalazi se selo Lešje. Po predanju, kraj je obilovao leskom, pa otuda i naziv sela. Danas je čuveno po istoimenom manastiru, posvećenom Pokrovu Presvete Bogorodice.
Spomen na grofa Rajevskog
- Porodica grofa Rajevskog prenela je njegovo telo u Rusiju, a po njegovoj želji ostavljeno je srce da "večno kuca" za Srbiju. Na mestu uz spomenike srpskim ratnicima iz Velikog rata, tik uz crkvu Svetog Romana, 2008. godine je postavljena granitna ploča na srpskom, ruskom i engleskom jeziku, kao večni spomen na ovog junaka.
Manastir je obnovljen pre 11 godina na temelju mnogo starije svetinje, kako kažu, iz 12. veka, mada se kao ktitor pominje župan Vukoslav koji je upravljao ovim krajem u 14. veku. U prošlosti je ova svetinja bila metoh Hilandara, a danas bitiše samostalno kao ženski manastir srpske crkve. Podseća na ruske manastire i na građevine iz bajke s izvorom vode, slapovima i bazenom za ribe. Opasan je kamenom ogradom i kulama "stražarama" u obliku pečuraka, a unutar porte nalazi se veća crkva i crkva brvnara sa zvonarom od drveta i ruskim zvonima. Deluje kao da je graditelj preneo deo Rusije u ovaj pitomi kraj Srbije. Nije čudo što privlači sve više gostiju.
U blizini se, u okolini Ražnja, nalazi manastir Sveti Roman. Goste s osmehom na licu dočekuje otac Vlajko Grabež, sveštenik koji je svoj život posvetio crkvi. Tako je vaspitao i svoju decu, sina, monaha Damaskina, igumana manastira Svetog Romana, i ćerku Božidarku, koja je završila Bogoslovski fakultet u Beogradu, a udata je za sveštenika Saborne crkve u Novom Sadu Miodraga Andrića. Priča nam o istoriji ovog manastira, a u nekoliko rečenica treba opisati skoro 12 vekova:
- Sveti Roman Sinait je došao u ove krajeve 888. godine da prosvećuje narod. Tokom vekova ova svetinja je više puta rušena i obnavljana. Kao ktitori pominju se upravnik ergele cara Lazara i kasnije, u 18. veku, Đorđe Pile, u znak zahvalnosti Svetom Romanu za izlečenje. Tako je i danas. Vernici dolaze da se pomole nad čudotvornim moštima ovog sveca, a svojim kućama nose lekovitu vodu s manastirskog izvora, ikonicu s likom sveca ili kupuju med, koji ima jedinstven ukus.
Pred polazak, gosti i hodočasnici dobijaju blagoslov za nastavak puta, a otac Vlajko kazuje još jednu interesantnu priču, ovaj put o grofu Rajevskom:
- Životna priča Nikolaja Nikolajeviča Rajevskog, pukovnika ruske carske vojske, poslužila je Lavu Tolstoju kao inspiracija za lik grofa Vronskog u romanu "Ana Karenjina". Pored knjige, snimljeni su filmovi od Rusije do Holivuda. Ceo svet je čuo za Anu Karenjinu, a istinita priča završila se na ovim prostorima. Pukovnik Rajevski poticao je iz čuvene plemićke porodice, a deda i otac su mu bili carski generali od ugleda. Nastavljajući vojničku tradiciju, grof Nikolaj je kao dobrovoljac došao u Srbiju 1876. da pomogne u ratu za oslobođenje svih krajeva od Turaka. Iste godine, 21. avgusta, u bici sa Turcima kod sela Gornji Androvac, nedaleko od Aleksinca, pukovnik Rajevski je herojski poginuo.
