Osam vekova Belog anđela

Kamene skulpture beogradskog vajara Velimira Velje Karaveliša raspoređene su pod tremom manastirskog konaka i u prostorijama riznice i zajedno sa Belim anđelom i drugim izuzetnim freskama, po kojima je Mileševa poznata širom sveta, čine nesvakidašnju galeriju. Autor Velja Karaveliš izložbu je nazvao "Tišina".

Manastir Mileševa

Niz kulturnih događaja, započetih 2012. godine idu u susret 2019. godini, kada ova zadužbina kralja Vladislava Nemanjića slavi osam vekova postojanja.

Istoričar umetnosti Dušan Milovanović podsetio je da su prvi umetnici freskopisci u Mileševu ušli daleke 1219. godine, kada su odslikali fresku Svetog Save i portrete Nemanjića, Svete Bogorodice i Belog anđela, najlepšu fresku na svetu koja je postala simbol slikarske umetnosti.

Direktor muzeja u Prijepolju Slavoljub Pušica naglašava da su od tada prošli vekovi, Mileševa je sedam puta rušena i paljena da bi konačno u drugoj polovini 19. veka bila temeljno obnovljena.

- Ovo je prvi put u istoriji drevne Mileševe da se uz freske, relikvije i knjige u manastirskoj porti nalazi i postavka ambijentalne skulpture - ističe Pušica.

- Karaveliševe skulpture nastale početkom 21. veka izvanredno korespondiraju sa freskama iz 13. veka. Tako danas freska, knjiga i skulptura predstavljaju duhovno i umetničko "sveto trojstvo". Uklesanim u mermeru, Karaveliš, poreklom sa Kosova, oživljava likove velikih srpskih dostojanstvenika i monaha. Njihova lica u kamenu podsećaju i opominju. I malo je mesta kao što je Mileševa sa kojih će Karaveliševe skulpture poslati poruku svetu, kao što je to 1962. godine satelitskom slikom učinio Beli anđeo mileševski.

Vajar Velimir Karaveliš

 

Kulturni napredak manastira Mileševa svakako je ovekovečen novim sadržajima koji predstavljaju odgovor na potrebe društva. Manastir Mileševa sa svojom riznicom, bibliotekom, kulturnom scenom i eparhijskom radio-stanicom predstavlja zaokružen kulturni prostor u kome se baštini nasleđe od svetskog značaja.

- Sa izložbom skulptura "Tišina" manastirska porta prvi put postaje galerija u kojoj su materijalizovane molitve u kamenu, posejane semenke za buduća pokolenja - podseća Tomašević.

Mileševu su kroz vekove pohodili znameniti putopisci, dubrovački poklisari, hodočasnici i putnici namernici. I danas je ova srpska svetinja mesto okupljanja sa koga poruke imaju veći značaj, više znače i zrače. Od pre nekoliko dana, uz mileševska zvona, vernike na molitvu i svetu liturgiju pozivaju i Karaveliševe skulpture, službom svojom u manastirskoj porti.