Visoka sedimentacija nije uvek znak za uzbunu
Trudnoća, menstrualni ciklus, starije životno doba, kao i uzimanje određenih lekova mogu da utiču na povišene vrednosti sedimentacije, što često uzrokuje zabrinutost.
Prema rečima dr Darka Antića, hematologa Kliničkog centra Srbije, i kad je sedimentacija visoka, nema razloga za strah, jer ako ne postoje posebne tegobe, ne bi trebalo da se insistira na dodatnim ispitivanjima, osim uobičajene analize krvne slike i biohemije u razmacima od tri do šest meseci.
- Međutim, ako povišene vrednosti traju duže vreme, trebalo bi da se uključe i druge vrste testiranja u cilju ispitivanja što više organskih sistema - kaže dr Antić.
Ipak, šta je gotovo najčešći uzrok visoke sedimentacije?
Osim anemije, trebalo bi da se posumnja i na poremećaj funkcije štitaste žlezde, zapaljenske bolesti creva, reumatološke odnosno sistemske bolesti, poput reumatoidnog artritisa i lupusa, kao i da se utvrdi da li, eventualno, postoji uvećanje limfnih čvorova.
Povišena sedimentacija ne ukazuje nužno na postojanje oboljenja, ali ako su njene vrednosti iznad 100mm/h, opravdana je sumnja na tešku infekciju ili malignu bolest.
- U tim slučajevima trebalo bi da se urade dodatne analize koje podrazumevaju kompletnu krvnu sliku, dopunske markere zapaljenja: C reaktivni protein i fibrinogen, biohemijske analize sa parametrima funkcije bubrega i jetre, elektroforezu proteina, ispitivanje urina, radiografiju pluća i ultrazvuk stomaka - upućuje dr Antić.
U kom pravcu od navedenih testiranja treba krenuti najčešće upućuju simptomi pacijenta.
Jer, ako postoji povišena telesna temperatura prvo treba isključiti zapaljenski proces, a ako pacijent ima gubitak telesne mase i intenzivno noćno znojenje sa bolovima u kostima, onda treba pomisliti na malignitet.
Upućivanje na mnogobrojna ispitivanja trebalo bi da vodi izabrani lekar, koji ima detaljan uvid u stanje pacijenta i tegobe na koje se žali.
Crvena zrnca
Normalna vrednost sedimentacije je do 15mm/h kod osoba muškog pola, dok je kod žena ta vrednost 20mm/h. Ove vrednosti se odnose na populaciju mlađu od 50 godina dok se kod starijih tolerišu nešto više vrednosti. Sedimentacija zapravo pokazuje brzinu kojom se crvena krvna zrnca talože u staklenoj cevčici posebnih karakteristika i izražava se visinom tog taloga u milimetrima koji se stvara tokom prvog sata nakon što je uzet uzorak krvi.