Kardiovaskularne bolesti i tumori "ubice" Srba
Srbija je među deset zemlja na svetu u kojoj najveću stopu smtnosti uzrokuju "bauci" današnjice - kardiovaskularne bolesti i tumori, pokazuju demografska istraživanja područja kojima gospodare Srbi, narod koji u ovom domenu deli "ubicu" sa ostatkom razvijenog sveta.
Analize stručnjaka dokazuju da se struktura vodećih uzroka smrtnosti u našoj zemlji za poslednjih pola veka značajno promenila, odnosno da je takva slika uzrokovana uslovima življenja savremenog stanovnika Srbije.
"Bolesti koje su nekoliko decenija ranije predstavljale glavnu pretnju za stanovništvo, sada su na nivou stratističke greške. Akutne zarazne bolesti 'zamenjene' su hroničnim nezaraznim oboljenjima usled poboljšanja opštih i zdravstvenih uslova", navodi se u najnovijem broju "Demografskog pregleda".
Produženje trajanja života dovodi do procentualno većeg udela starog stanovništva i u Srbiji, pa u ukupnoj smrtnosti na početku 21. veka dominaraju uzroci tipični za staru populaciju - kardiovaskularne bolesti i tumori koji su potisnuli u drugi plan uzročnike tokom '50 godina prošlog veka (zaraze, bolesti disajnih puteva, nedefinisana stanja...).
Trend koji su potvrdila istraživanja naših eksperata istovetan je sa podacima do kojih su došli demografi iz evropskih, odnosno svetskih zemlja, a teorijski koncept koji objašnjava takvu pojavu naziva se "epidemiološka tranzicija".
Na svetskom nivou precizirano, bolesti srca i krvotoka zauzimaju 29 odsto ukupne smrtnost, a najviše stope smrtnosti od kardiovaskularnih bolesti imaju zemlje u istočnom i jugoistočnom delu Evrope.
Prema navodima "Demografskog pregleda", čiji je izdavač Ministrastvo rada i socijalne politike u saradnji sa Centrom za demografska istraživanja Instituta društvenih nauka i Društvom demografa Srbije, prednjače Ukrajina i Rusija sa oko 1.000 umrlih na 100.000 stanovnika, dok je Srbija sa 780 umrlih na osmom mestu.
Danak drugog "bauka", tumora, posmatran sa aspekta broja umrlih na našim prostorima iznosi 250 na 100.000 stanovnika, što nas je, zajedno sa Slovenijom, svrstalo na deseto mesto svetske liste.
Interesantan je podatak da 25 najstarijih populacija na svetu ima visoke stope smtrnosti od tumora (najbrže rastućeg uzroka smrti), što ukazuje na činjenicu da je starost tu najbitnija determinanta.
Proučavajući kardiovaskularni, vodeći uzrok smrti u Srbiji, uočeno je da veći broj žena umire od bolesti srca. U periodu od 2007. do 2009. umiralo je na godišnjem nivou oko 57.000 ljudi (55,5 ukupne smrtnosti stanovništva), među kojma je udeo žena brojniji i za to je "odgovorna" feminizacija starih.
"Stari pet puta brojniji od mladih kod nasilnih smrti gde su muškarci tri puta brojniji od žena, najugroženija kategorija su sredovečni... teritorijalne makro celine (centralna Srbija i Vojvodina) pokazuju različit obrazac smrtnosti prema uzročniku - stanovništvo Vojvodine je više opterećeno smtrnošću i od kardiovaskularnih bolesti i od tumora... najmanje nasilnih smrti po stanovniku u Beogradu", pokazuju istraživanja.