Otkriće: "Smeće DNK" korisno za otkrivanje bolesti
Pokazalo se da "smeće DNK", za koje su naučnici dugo vremena smatrali da nema neku funkciju, ima važnu ulogu u nastanku kompleksnih oboljenja kao što su dijabetes, kronova bolest, multiple skleroza, lupus i rak.
Ovo otkriće, najveće u molekularnoj biologiji u toku poslednjih deset godina, moglo bi da dovede do niza novih terapija i lekova. U istraživanju, koje je trajalo devet godina, učestvovalo je 440 naučnika iz 32 laboratorije u Velikoj Britaniji, SAD, Španiji, Singapuru i Japanu.
Dobijen je niz vrlo važnih tragova koje treba slediti da bi nauka otkrila ključne mehanizme koji igraju ulogu kod zdravlja i bolesti. To treba biti istraženo da bi bili napravljeni potpuno novi lekovi ili promenjena namena postojećih.
Izraz "smeće DNK" sada mora biti odbačen. Iz ovog istraživanja je jasno da je reč o delu gena koji je biološki aktivniji nego što se pretpostavljalo.
Taj termin, odnosno "nekodirajuća DNK", naučnici su smislili pre 40 godina da bi opisali deo genetike koji ne sadrži gene.
Kada je 1989. godine pod vođstvom nobelovca Džejmsa Votsona počeo tri milijarde dolara vredan projekt "Ljudski gen", većina naučnika smatrala je da "smeće DNK" nema važnu biološku ulogu.
Ljudski genetski kod očitan je 2000. godine, a tri godine kasnije objavljena je i kompletna mapa ljudskog gena.
Pošto je završen projekt sekvencionisanja ljudskog gena postalo je jasno da gena koji nose informaciju za sintezu proteina ima oko 20.000, što čini svega jedan od dva odsto ljudske DNK.
Da bi bila proučena funkcija ostalih 98 odsto ljudske DNK, za koju se pretpostavlja da ima važnu ulogu u regulaciji aktivnosti gena, započet je 2003. godine program "ENCODE" s ciljem da proba naći funkciju "nekodirajućem delu gena", tj. "smeću DNK".
