Tragom pravdoljubivog Arčibalda Rajsa
Povodom 90. godišnjice smrti istaknutog humaniste, kriminologa i prijatelja Srbije Arčibalda Rajsa, raspisuje se prvi međunarodni književni konkurs koji će biti otvoren do kraja aprila 2019. godine. Rajs je počasni građanin Mačvanskog Prnjavora, a književni konkurs raspisuje se i u znak sećanja na žrtve zločina koje je u tom mestu počinila austrougarska vojska 4. avgusta 1914. godine.
Osmog avgusta 2019. navršava se tačno 90 godina od smrti istaknutog humaniste, kriminologa i prijatelja Srbije Arčibalda Rajsa, čije su poruke iz njegovog antologijskog dela "Čujte, Srbi" o mentalitetu, snazi, ponosu, slobodarskom duhu, ali i slabostima i greškama Srba i danas i danas aktuelne.
Rudolf Arčibald Rajs rođen je 8. jula 1875. godine u nemačkoj pokrajini Baden. Bio švajcarski forenzičar, publicista, doktor hemije i profesor na Univerzitetu u Lozani. Istraživao je zločine austrougarske, nemačke i bugarske vojske nad civilnim srpskim stanovništvom, a posebnu pažnju posvetio je monstruoznim zločinima koje su počinili nad žiteljima Mačvanskog Prnjavora i okoline.
Konkurs se raspisuje i u znak sećanja na žrtve zločine koje je počinila austrougarska vojska u Mačvanskom Prnjavoru 4. avgusta 1914. godine.
Inicijator književnog konkursa je Slavica Jovanović, novinarka i spisateljica, koja na ovaj način ispunjava zavetnu želju Branislava Bojića Banike, književnika iz Beograda, koji je svoje detinjstvo provodio u dvorištu prnjavorske crkve znatiželjno posmatrajući spomen-kosturnicu u društvu tadašnjeg crkvenjaka.
Srce Arčibalda Rajsa
Rajs se nastanio u Beogradu, a u njegovom testamentu navedena je želja da se mu se srce, posle smrti, prenese na planinski vrh za koga su ga vezivala sećanja na najsurovije slike iz rata. Njegovo srce odneseno je u urni na Kajmakčalan, gde je sahranjeno zajedno sa oslobodiocima Solunskog fronta.
Na urni, koja je polomljena prilikom naleta Bugara u Drugom svetskom ratu, pisalo je: "Ovde u ovoj urni, na vrhu Kajmakčalana, Zlatno srce spava. Prijatelj Srba iz najtežih dana. Junak pravde, istine i prava. Švajcarca Rajsa, kom nek je slava!"
Bojić je potpisnicu ovih redova zamolio da kroz književno i publicističko štivo, piše o svirepim zločinima nad nedužnim srpskim stanovništvom u Mačvi. Inicijativu su odmah podržali i članovi Udruženja književnika Srbije Predrag Bogdanović Ci, dr Milan Mladenović i mnogi drugi, novinari, književni klubovi, policajci... U toku je i osnivanje Udruženje pisaca Mačvanskog okruga, čiji je inicijator Slavica Jovanović.
Konkurs je tematski: prva pesma trebalo bi da bude posvećena Arčibaldu Rajsu - njegovom istraživačkom radu na raskrinkavanju zločina nad žiteljima Mačve i njegovom književno-publicističkom radu i knjizi-testamentu "Čujte Srbi, čuvajte se sebe". Druga - posvećena stradanju mačvanskog stanovništva koje je podvrgnuto monstruoznom mučenju, a treća - slepom srpskom guslaru Filipu Višnjiću koji je te zločine u Mačvi opevao.
Pesme treba da su dužine do 28 redova, potpisane punim imenom i prezimenom autora. Jedan autor može učestvovati sa po jednom pesmom na sve tri teme, ili sa tri pesme na jednu temu koju izabere. Ili samo sa jednom temom konkursa.
Konkurs je otvoren do kraja aprila 2019. godine, a budući da je samofinasirajući, učešće se plaća 500 dinara. Osim štampanja zbornika i književnih večeri, planiran je i poseta Beogradu spomeniku Rajsu koji nalazi se u Topčiderskom parku, kao i poseta spomen-kosturnici u Mačvanskom Prnjavoru.
Najuspešnije pesnike očekuju diplome, knjige, umetničke slike, zahvalnice.
Proglašenje pobednika, dodela nagrada i promocija zbornika posvećenog sećanju na žrtve ratova u Mačvi biće održana u avgustu, kada se obeležava 90. godišnjica smrti Arčibalda Rajsa i godišnjice velikog zverstva nad Srbima.
Mejlovi na koji se šalju pesme su: slavicajov69@gmail.com ; slavicaj1969@gmail.com
Za više informacija o Konkursu - kontakt telefon 063 807 59 35.
