Novo otkriće u Gamzigradu
Međunarodna arheološka ekipa otkrila je na kasnoantičkom lokalitetu "Feliks Romulijana" u Gamzigradu kod Zaječara skulpturu u mermeru izvan zidina carske palate, saopštila je Gerda Zomer fon Bulov, predstavnica Nemačkog arheološkog instituta u Frankfurtu.
Reč je o jedinstvenoj skulpturi na Balkanu, neobične lepote, koja će još bolje rasvetliti period s kraja trećeg i početka četvrtog veka nove ere, kada još nije započela izgradnja Galerijeve carske palate, rekla je ona novinarima.
Još ne možemo da kažemo iz kog perioda potiče ova prelepa skulptura, ali pretpostavljamo da je u pitanju deo statue tračkog konjanika. Na njoj se vide noge konja i pas koji za nogu ujeda divljeg vepra i nadamo se da ćemo u nastavku istraživanja pronaći i preostale delove, kazala je Bulov.
Stefan Pop Lazić, predstavnik Arheološkog instituta iz Beograda, rekao je da su najsavremenija snimanja na ovom terenu otkrila da se van zidina carske palate nalazi jedno čitavo naselje sa oko 50 građevina.
"Sigurno je da se tu nalazila vila nekog zemljoposednika sa dvorištem u sredini, a po ostacima stakla je jasno da su se na ovom mestu odvijale mnogobrojne delatnosti. Pretpostavljamo da su se vršile pripreme za izgradnju carske palate, što će sve buduća istraživanja pokazati", izjavio je Lazić.
Direktor Narodnog muzeja u Zaječaru Bora Dimitrijević uveren je da Gamzigrad krije još mnogo tajni i da vreme velikih nalaza nije prošlo, a umetnička i istorijska vrednost ove skulpture, kako je rekao, pomoći će da otkrijemo nove pojedinosti o istoriji carske palate "Feliks Romulijana", koja je pod zaštitom Uneska od 2007. godine.
Najznačajniji istraživač ovog arheološkog nalazišta bio je pokojni akademik Dragoslav Srejović, koji je posle arhivolte sa natpisom "Feliks Romulijana", 1984. godine, otkrio i bistu od porfira imperatora Galerija, 1993. godine.
Time je potvrđeno da je ovo nalazište na Gamzigradu kod Zaječara, koje se sistematski istražuje neprekidno od 1953. godine, u stvari carska palata koju je graditelj, imperator Galerije, posvetio svojoj majci Romuli.
