"Istorija Katoličke crkve u Srbiji"
Projekat "Istorija Rimokatoličke crkve u Srbiji", pod pokroviteljstvom Nadbiskupije beogradske, sa beogradskim nadbiskupom Stanislavom Hočevarom na čelu, počinje da se pretače u delo "Beogradska (nad)biskupija, njeni natpastiri i Crkve kroz epohe" dr Zorana M. Jovanovića, čiji je prvi tom upravo objavljen.
O autoru
|
Ne samo da se ovde radi o prvom poduhvatu takvog tipa u istoriografiji Rimokatoličke crkve na tlu Srbije već je za taj pionirski poduhvat pozvan rođeni Beograđanin, dr Zoran M. Jovanović, istoričar umetnosti koji je doktorirao 2008 na Beogradskom univerzitetu sa temom "Ideja prošlosti u srpskoj umetnosti 20. veka "
Nadbiskup Hočevar je u uvodnoj reči objavljenoj u prvom tomu Istorije Rimokatoličke crkve na tlu Srbije, koji obuhvata period od početka hristijanizacije do 1521. godine, napisao da se "njen autor, hrabro zaputio u "prašumu prošlosti".
"Na tom putu, on ne teži da izgovori poslednju nego prvu reč, ne želi toliko da zatvori prošlost, ili je stavi ad acta, koliko da je otvori i omogući da postane magistra vitae za sve nas" piše Hočevar.
"Ako autoru treba priznati da poseduje "hrabrost početka", onda na nama ostaje velika odgovornost da još bolje i preciznije utvrdimo pravac njegovih poruka, otkrića i našeg daljeg kretanja kroz vreme", naglasio je Hočevar.
Jovanović je rekao da će drugi i treći tom biti štampani tokom 2010. da će celina imati više od 1.200 strana, uključujući napomene i bibliografske reference u svakom od tri toma.
Prvi tom obuhvata poglavlja: O nasleđu istorije na području današnje Beogradske nadbiskupije i njenim tumačima izmedu prošlosti, sadašnjosti i stvarnosti; O prvom milenijumu hrišćanstva na području Beograda; O verskim objektima Beogradske (nad)biskupije tokom proteklih stoleća; Rimokatoličke bogomolje do pada Beograda pod osmanlijsku vlast 1521. godine i Natpastiri Beogradske biskupije od vremena Velikog raskola u Crkvi (1054) do 1521. godine.
Dajući razloge za pokretanje ovog projekta u okviru izdavačke delatnosti Beogradske nadbiskupije kao dela edicije "Treći milenijum" nadbiskup Hočevar piše u uvodnoj reči da su u "prvim godinama ovog novog hiljadugodišta otkrili da ne poznaju dovoljno Njeno (Rimokatoličko) dvomilenijumsko delovanje na našem geografskom području".
On dodaje da su počeli istraživanja, organizovali simpozijumom... , ali da je to dovelo do otkrića da su prostori "neistraženog neizmerno veliki".
Konstatujući da ga je "Bog postavio u zemlju dodira i prožimanja, sudara i mimoilaženja Istoka i Zapada, u svet veoma različitih iskustava, percepcija, shvatanja i očekivanja", on zaključuje da "stoga nužnost dijaloga i disanje s oba plućna krila" za njega nisu tek puke fraze, nego elementarna stvar naše svakodnevice".
Nadbiskupa prvi tom trilogije vidi kao "veliki dijaloški poziv za novu sinergiju Istoka i Zapada".
Osećajući obavezu da bude naučno dosledan, autor u svom predgovoru poručuje da "je već od prvog trenutka, otkako se našao pred još neispisanom prvom stranicom bio svestan da jedna od temeljnih vrednosti istorije počiva na tome što ona uspeva da istinu kad-tad iznese na svetlost dana".
On smatra da je sudbina istoričara koji je tome doprineo često mnogo neizvesnija, surovija, "i to posebno kada se trude da ostanu pođednako daleko od onih koji kleče pred različitim poluistinama i onih koji ih odbacuju kao potpuno neistinite".
Jovanović istice da ga raduje "što je pokušao da doprinese boljem razumevanju povesnice Beogradske dijeceze i njenom smeštanju u vreme i prostor".
"U ovoj prilici reč je o epohi koja, možda, tek u nagoveštajima najavljuje doba obeleženo obnavljanjem Nadbiskupije pre 85 godina i njenim, tokom vremena, sve primetnijim, upečatljivijim trajanjem" istakao je Jovanović.
On se nada da mu je ovom knjigom pošlo za rukom da bude dovoljno daleko od bilo kog ekstrema i da je skinuo "velove sa povesnice, ne odričući se, pritom, ni razuma, ni znanja, niti srca".
