Vojnov: Balkanska međa - nedvosmislena propaganda
Poznati scenarista, filmski kritičar i glumac Dimitirije Vojnov kaže da se lepo proveo gledajući film "Balkanska međa", ali da ostvarenje rusko-srpske koprodukcije ima "nedvosmislen propagandni karakter".
- Doživeo sam ga kao vešto realizovan proizvod ruskog vojno-zabavljačkog kompleksa. Dakle, ovaj film jeste propaganda i u tom pogledu ne možemo ga posmatrati kao autorsko delo sa nekim umetničkim integritetom, ali je zabavan, raskošan i po onome što prikazuje, vrlo prijatan za našu publiku - kaže Vojnov u razgovoru za "Vesti", a povodom ocene londonskog "Tajmsa" da film, koji se bavi ruskim zaposedanjem prištinskog aerodroma Slatina 1999. godine, "potkopava mir u regionu" i da je "namera Rusije da sve države bivše Jugoslavije okrenu protiv Zapada"...
Da li je u tom propagandnom smislu lošiji od američkih filmova koji su se bavili ratom u bivšoj Jugoslaviji?
- U principu, propagandni karakter ovog filma je nedvosmislen ali je Rusima očigledno Srbija mnogo bitnija nego Amerikancima, tako da je urađen sa više pažnje. Kad je reč o istorijskoj rekonstrukciji, podjednako je tendenciozan i prenaglašen kao američki filmovi, samo naravno sa drugačijim predznakom. U tehničkom i produkcionom smislu, realizovan je na solidnom nivou i nema čega da se stidi u poređenju sa holivudskim filmovima tog produkcionog profila.
Zašto zapadnim medijima toliko smeta kada ruski autori koriste alatke propagande koje su decenijama odomaćene, pre svega, holivudskoj produkciji?
- Smeta im to što se film "Balkanska međa", kao priča o okršaju dve civilizacije koji se odigrao 1999. godine, preko Tviter-naloga vodećih kremaljskih trolova plasira i zapadnoj publici koja pripada alt-right miljeu. Verovatno sa ciljem da dodatno raspali anti-imigracione ili anti-evroatlantske sentimente. I oni, pre svega, reaguju na to. Rusija svake godine proizvodi nekoliko propagandnih filmova ali nijedan nije pokušala da preko tih kanala plasira na Zapad. Recimo, vrlo zanimljiv detalj - neposredno posle premijere u Rusiji, pojavio se pirat s engleskim prevodom. To se inače, retko dešava ruskim filmovima.
Šta to treba da nam govori? Da bi ovaj film mogao biti gledan i na Zapadu?
- Ne znam odakle je potekao pirat, ali mi deluje da je neko procenio da bi se film mogao dopasti gledaocima koji razumeju engleski i nisu nužno sa engleskog govornog područja ali nisu ni sa ruskog.
I Rusi zabranjuju
Naglašavajući da nije u originalu čitao tekst u "Tajmsu" i da ne može da potvrdi da li se autorka zalaže za svojevrsnu cenzuru, Vojnov konstatuje da u svakoj državi mediji reaguju na propagandni karakter nekog filmskog ostvarenja.
- Rusi vrlo često zabranjuju filmove za koje smatraju da imaju propagandni uticaj ili da bi svojim pristupom ruskim temama mogli biti odbojni i provokativni ruskoj publici - dodaje scenarista domaćeg filmskog hita "Mali Budo" i aktuelne špijunske triler serije "Državni službenik".
