Raspad Jugoslavije na filmu (5): Rusi kao braća
Drugi svetski rat je po broju snimljenih filmova u svetu apsolutni šampion. Hitlerovom okupacijom sveta najviše se bavila američka kinematografija. Nakon što je SAD 1941. ušla u rat, Holivud je počeo masovnu proizvodnju ratnih filmova.
Samo dve nedelje posle napada na Perl Harbur predsednik SAD Frenklin Ruzvelt je objavio da filmska industrija može dati "veoma koristan doprinos" ratnim naporima. Po nekim podacima, tokom Drugog svetskog rata čak 90 miliona Amerikanaca išlo je u bioskop svake nedelje, pa je film bio vrlo pogodno sredstvo za mobilizaciju masa.
Vojska na zajamMnogi američki ratni filmovi iz pedesetih i šezdesetih snimani su u Španiji, koja je imala velike zalihe opreme ostale od saveznika i sila Osovine. Scene iz "Dana D" u "Spasavanju vojnika Rajana" snimane su uz pomoć irske vojske, a sve velike sekvence u "Dark Blue Njorld" snimljene su u Češkoj, u napuštenoj vazduhoplovnoj bazi. |
Ratni filmovi su, s jedne strane, širem auditorijumu pružali osećaj učestvovanja u ratu i samim tim kod njih stvarali osećanje važnosti, a s druge strane su bili nacionalna propaganda.
Osnovan je i Cenzorski biro koji je nadzirao filmsku bioskopsku distribuciju. Jedan od glavnih zadataka ovog biroa bio je zabranjivanje filmova koji su prikazivali rasnu diskriminaciju, Amerikance kao jedine pobednike u ratu ili su predstavljali saveznike kao imperijaliste. Od 1942. do 1943. u Holivudu su snimljena tri filma o borbi ruskog naroda za slobodu čiji je direktan naručilac bila vlada SAD.
Jedan od njih je "Pesma o Rusiji", u kojem se američki dirigent ženi ruskom seljankom, a najneverovatniji je "Misija u Moskvi", koji oslikava Sovjetski Savez kao demokratsku zemlju izobilja na čijem su čelu plemenite vođe. Ovi filmovi su na romantičarski način oslikavali Ruse, njihov život i otpor Nemcima jer je SSSR bio ratni saveznik Amerike i vlada SAD je smatrala da bi oni pozitivno delovali na nacionalni moral.
Mnogi američki dramski ratni filmovi bili su dizajnirani kako bi slavili američko zajedništvo i demonizovali neprijatelja. Godine posle rata donele su veliki broj patriotskih ratnih filmova. Izbegavali su se akcijski filmovi, a snimane su priče o problemima veterana.
Ko je u pravuVijetnamski rat je takođe bio veoma inspirativan za brojne filmske radnike. Jedan od njih je i film "Vod smrti" Olivera Stouna, koji je realistični prikaz života mladih vojnika u Vijetnamskom ratu. Interesantno je da je ovaj film autobiografska priča jer je Stoun, kao i glavni junak, napustio fakultet i dobrovoljno se prijavio za službu u američkoj vojsci. "Vod" je bio zabranjen u Vijetnamu, a ove godine snimljen je film o vom ratu iz vijetnamskog ugla "Miris spaljene trave". Film je snimljen na osnovu istinitog događaja, i vijetnamski je kandidat za Oskara 2013. godine!
|
Holivudski filmovi pedesetih i šezdesetih često su uključivali motive spektakularnih herojstava i žrtvovanja - ko mašta o povratku kući - ubrzo gine, a kukavica se obavezno preko noći pretvara u heroja. Šezdesetih su popularni izmišljeni pustolovni filmovi kao što su "Dvanaestorica žigosanih" i "U orlovom gnezdu", koji su rat koristili kao pozadinu za spektakularne akcijske filmove.
Reditelj Stiven Spilberg snimio je neke od najpoznatijih filmova s ovom tematikom kao što su "Spasavanje redova Rajana" (1998) i "Šindlerova lista" (1993). Slavni reditelj snimio je prošle godine i film o Prvom svetskom ratu "Ratni konj". Međutim, kritičari su složni da je Spilberg mnogo uspešniji s tematikom o Drugom svetskom ratu, a jedan od kritičara napisao je da je Spilberg pokušao da napravi optimističan film o ratu u kome nije bilo nikakve nade i nikakve slave.
