GVOZDIĆ
Čitateljku Sindi Vlatković iz Vršca interesuje devojačko prezime bake Leposave Gvozdić. Misli da su se Gvozdići (pradeda se zvao Ljubomir), u selo Primišlje, opština Slunj, Hrvatska, naselili "verovatno kao graničari za vreme vladavine carice Marije Terezije". Krsna slava Gvozdića je Sveti Nikola.
Prema "Leksiku prezimena SR Hrvatske" (1976), koji je rađen na osnovu Popisa stanovništva FNRJ 1948. godine, Gvozdići su zabeleženi u opštinama: Bjelovar, Valpovo, Vinkovci, Vojnić, Vrgin Most, Vukovar, Garešnica, Gospić, Daruvar, Dvor, Županja, Zagreb, Karlovac, Nova Gradiška, Novska, Osijek, Pakrac, Petrinja, Podravska Slatina, Sisak, Samobor, Slavonski Brod, Slavonska Požega i Slunj. U Primišlju ih, međutim, nije bilo, što bi moralo da znači da su se do spomenutog popisa već svi odselili ili u toku kolonizacije nakon Drugog svetskog rata ili i ranije, posle Prvog, kao "dobrovoljačka" familija. Inače, srodnog prezimena Gvozdićima upisane su porodice Gvozdin u Zatražišću (na Hvaru) i Gvozdinić u Slunju.
Početkom Prvog svetskog rata, Gvozdići su evidentirani samo u Breziku. Što se tiče Like i okolnih područja a tu je i Krbava, Milan Radeka ("Karlovačko vladičanstvo") je zapisao da pravoslavni Srbi Gvozdići i Gvo(j)ići, koje je očigledno smatrao istom familijom - slave Nikoljdan, Mratindan i Lazarevu Subotu.
U "Prezimenima Srba u Bosni" Đorđa Janjatovića, Gvozdići osamdesetih godina 19. veka živeli su samo u jednoj parohiji, Kaoci, kod Prnjavora. U Hercegovini ("Hercegovačka prezimena"), Risto Milićević je u Mostaru, evidentirao samo jednu pravoslavnu porodicu ovog prezimena. Autori Miljanići ("Prezimena u Crnoj Gori"), zapisali su da ih ima u Kotoru, pritom se pozivajući na Pop-Sava Nakićenovića ("Boka"), kod koga ih mi nismo našli.
B E S P L A T N OIstražite svoje poreklo
Poštovani posetioci sajta,
Ako želite da saznate odakle i otkad potiču koreni vaše porodice i kako je nastalo vaše prezime, “Vesti“ će vam to omogućiti - dovoljno je samo da pišete na našu e-mail adresu - redakcija@vesti-online.com
Osim osnovnih podataka o sebi - ime, prezime i adresa, potrebno je da navedete što više vama poznatih činjenica o svojoj porodici i zavičaju: OBAVEZNO odakle potiču vaši preci i koja vam je krsna slava, a zatim, ako je moguće, i u kojim krajevima su živeli i žive delovi vaše šire familije, da li su menjali prezime i kada. Možete tražiti podatke samo o jednom prezimenu - vašem sadašnjem ili, za žene, devojačkom.
Obilje podataka vam garantuje i sadržajnu priču o vašim korenima. Odgovore će vam davati naši saradnici etnolozi mr Radomir D. Rakić i Vera Stanisavljević-Rakić.
Molimo Vas da imate strpljenja, jer našim saradnicima treba vremena da istraže vaše poreklo. Podaci do kojih oni dođu biće odmah postavljeni na odgovarajuće stranice na portalu. |
Sve u svemu, Gvozdići su, dakle, skoro isključivo naseljavali područja austrijske Vojne Granice a da su se, svakako, doselili iz južnijih oblasti, Hercegovine, Crne Gore a možda i Stare Srbije i današnje severne Albanije. Nije isključeno da su došli upravo i u doba vladanja carice Marije Terzije - mada ono nije toliko trajalo (1740-1780), koliko je ostalo u uspomeni srpskog naroda tih krajeva.
Samo prezime ja moglo nastati i ranije. Još u Dečanskoj hrisovulji, iz prve polovine 14. veka, nailazimo na ime Gvozdij. U kasnijim vremenima, prema Milici Grković, česta su i i muška i ženska imena Gvozda, kao i Gvozdan i Gvozdana, te muško Gvozdo a što bi značilo da je moglo nastati i kao patro-ali i kao matro-nimičko. U svakom slučaju, reč je o starom slovenskom imenu, povezanom sa rečju "gvozd" za šumu, goru, ali i istaknutu šiljatu stenu, svakako s primesama minerala koji su bili otporniji od krečnjaka i drugih sastojaka. Iz istog razloga "gvozd" je i šiljak, ekser...
