POPOV

Čitateljka Snežana Stanojković negoduje, navodeći da nam je još pre par meseci poslala podatke, ali da joj nismo odgovorili. Istina je, nešto drugačija: 4. maja ove godine, dakle pre tri i po meseca primili smo mejl čitateljke u kome je već protestovala što još nije objavljen tekst o poreklu prezimena Popov, a da pre toga nismo primili nikakav njen dopis!

Drugo, iako nam stiže zaista veliki broj pisama, trudimo se da po nekom redosledu odgovaramo, iako ni to nije obavezno jer za neka prezimena nemamo uvek dostupne izvore podataka, niti su sva iste "težine".

Dakle, u spomenutom elektronskom pismu, navedeni su samo vrlo šturi podaci iz kojih je zaista teško išta "izvući". Čitateljka kaže da je njen deda Dušan Popov rođen 1914. u Đali, na samoj granici naše zemlje sa Mađarskom. U Beograd se doselio sa majkom posle rata, jer se otac vratio sa ruskog fronta i ubrzo preminuo. Ona i njen otac su se rodili u Beogradu.

Problem je što ne poznaje nikoga od rođaka sa dedine strane. Krsna slava Popovih je Sv. Nikola. O samoj Đali i njenom stanovništvu nema starijih podataka, jer su 1848. godine Mađari zapalili celo mesto i crkvene knjige i protokole sa njim. Jedino što u opštini i sada postoji jedna karta Đale iz 1862, na kojoj se vidi da je selo još uvek bilo razbacano i neušoreno.

Početkom 20. veka, u mestu je bilo 519 pravoslavnih srpskih kuća, 12 "nazarenskih" (verovatno, takođe, srpskih) i 40 mađarskih. Seoska pravoslavna crkva pre je slavila Sv. arhangela Mihaila, a prvih decenija 19. veka uzela je za seosku slavu Sv. arhangela Gavrila ili letnjeg Sv. Aranđela, 26. jula.

Među familijama čije je poreklo poznato nalaze se i Popovi koji slave Sv. Nikolu, a imaju i nadimak - Lazakini, koji su među najstarijim porodicama, osnivačima sela. Prema crkvenim knjigama s kraja 19. veka bilo ih je čak 11 domaćinstava. Oni su Zakići, a to prezime su dobili po Lazi Zakinom, čiji je čukundeda došao iz Nadlaka.

Od Lazinih potomaka odavno su bili popovi, te su prema zanimanju i dobili prezime. Rod su im Zakići kojih u Đali ima 19 kuća i koji, takođe, slave Sv. Nikolu. Oni se dele na Lazine i Dodine. Laza i Zaka su, iz Nadlaka, došli kao siročad sa majkom.
Nadlak (ili Nađlak) je mesto na reci Morišu, danas u Mađarskoj.

Zabeleženo je u arhivama 1313. godine kao sedište nadlačkog vlastelinstva na kome su dvor imala srpska vlastela Jakšići. U 16. i 17. veku Nadlak su držali sitniji feudalci Petar Petrović i posle njega, Dimitrije Ovčarević. Godine 1735. Nadlak je sedište protoprezvitera, a setimo se da su Popovi (Zakići) imali u porodici više sveštenika.

Od sredine 19. veka, Nadlak je mešovito rumunsko-slovačko-mađarsko-srpsko naselje, jer se sve veći broj Srba iseljava prema jugu, kada su i Popovi-Zakići "sišli" južnije, u Đalu.