BATALO

Iz Čonoplje, kod Sombora, javlja nam se Dušan Batalo koji navodi da su ovo bačko selo njegovi došli 1945. u projektu kolonizacije, sa Korduna, iz sela Primišlje, opština Slunj. Pa kaže: "Mog prezimena ima u Gornjem Primišlju, Donjem Primišlju (Raletina), Vrelu Mrežnice, u Slušnici kraj Slunja, u Topuskom i u gradu Tuzli ili okolini.

Načuo sam da smo na Kordun došli iz Bosne oko 1630-1650." Ne navodi, međutim, krsnu slavu porodice što bi moglo pomoći u identifikaciji eventualnog srodstva s drugim. Prezimena Batalo i drugih leksički vrlo srodnih (Batal, Batalić) bez podataka o verskoj i nacionalnoj pripadnosti) bilo je na prostoru doskorašnje Jugoslavije, ali izvorno najviše u Hrvatskoj.

Tako su porodice Batalo živele pre građanskog rata devedesetih godina u opštinama: Bjelovar, Vrginmost (Topusko), Vukovar (Benek), Đurđevac, Zagreb, Karlovac, Kostajnica, Nova Gradiška (grad i Staro Petrovo Selo), Novska (Paklenica), Ogulin (Ogulinski Hreljin), Sisak, Slavonski Brod (Orlovac, Slunj (Gornje Primišlje, Donje Primišlje, Mrežnica-Vrelo, Mrzlo Polje, Obljajac, Slušnica, Tobolić i Tuk).

Batal: Nova Gradiška (Vrbovljani) i Slavonski Brod. Batala: Vrbovec (Cugovec) i Osijek (Brešće). Batale: Zadar (Dragove). Batalić: Varaždin (Petrijanec), Drniš (Maovice), Đakovo (Ovčara), Imotski (Studenci) i Split (Solin). Posebno su Batale bile brojne u više sela oko Slunja. M. Radeka je na području Gornjo-karlovačke eparhije zabeležio porodice s prezimenom Batalo ali sa četiri krsne slave: Sv. Vasilije Veliki, Jovanjdan, Sveti Vartolomej i Varnava i Nikoljdan.

Zanimljivo je da u Bosni, bar krajem 19. veka nije živela nijedna porodica ovog ili srodnih prezimena, kao ni u Hercegovini i u Crnoj Gori u novijem periodu. Ista je situacija, ne računajući skorije doseljenike u Srbiju, počev od Stare, današnje BJR Makedonije do Mađarske, obuhvatajući sve tri oblasti Vojvodine. U Sremu od nekih stotinak srpskih porodica takođe nije bilo Batala.

Jedan izuzetak je Šajkaška u kojoj je 1784. u Perlezu evidentirana porodica Batalov! Istražujući značenje prezimena, da nismo znali za opasnu opsenu homonima - pomislili bismo da je bio u pitanju nadimak od turcizma "batal": zapušten (otud i Batal-džamija u Beogradu na čijem je mestu današnja Narodna skupština), ali smo se setili starog srpskog imena Batalo, jednog velikaša koji je Đ. Daničić uneo u svoj "Rečnik iz književnih starina srpskih" a za koji M. Grković kaže da je preko kraćeg oblika Bata - nastao od osnovnih imena Bratislav, Bratoslav i dr. Batalo je bio bosanski velikaš sa dvorskom službom "tepčije": palatin (nadvornik) ili zapovednik straže.

Smatra se da je pripadao familiji Šantića. Batalo se kratko javlja u istorijskim izvorima s kraja 14. veka a poslednji spomen o njemu je iz 1400. Posed Batala bio je u dolini reka Lašve i Sane. Tepčija Batalo, zajedno sa velmožama, bio je među glavnim savetnicima bosanskih vladara iz kraja 14. veka.