Gacko - jedno ime za pet mesta
Grad u hercegovačkom delu Republike Srpske vuče poreklo još od rimskog doba, jer je još tada bio raskrsnica puteva koji su spajali Istok i Zapad.
Posle dolaska Slovena u 7. veku, bio je u sastavu srpskih zemalja, od gospodara Zahumlja Mihaila Viševića i humskog kneza Vukovila, do velikog vojvode Sandalja Hranića.
Srbin na ruskom dvoru
|
Prvi put se pominje u Letopisu popa Dukljanina u 12. veku. Kada je 1479. godine Stjepan Vukšić Kosača stvorio državu Hercegovinu, glavni drum je vezivao Dubrovnik, Trebinje, Bileću, Gatačko polje, Čemerno i nastavljao dolinom Drine.
Padom pod Turke kraj je izgubio na značaju. Doselili su se muslimani, a Srbi se povukli u planine. Vratili su se tek u vreme austrougarske vlasti od 1878. godine.
Gacko je tada dobilo značaj pograničnog mesta. Crno-žuta monarhija je planski gradila puteve, otvarala škole, pošte, kasarne, čak i zatvore. Napravljeno je i prvo veštčko jezero.
U vreme Turaka, više od tri veka kao Gacko su označavana mesta Stežaja, Kazanci, Ključ, Lipnik i Metohija, a mesto pod današnjim imenom prvi put se pominje 1880. godine, pošto je dobilo Kotarsku bolnicu.
U doba Kraljevine Jugoslavije nije nastavljen razvoj iz vremena austro-ugarske okupacije, ali se povećavao broj stanovnika, što je dovelo do prenaseljenosti - 200 ljudi na jedan kvadratni kilometar oranica! I dalje se u Gacko dolazi neprestano, ali najviše zbog netaknute prirode i turističkih atrakcija kao što su jezera na Zelengori, Volujku i Lebršniku, vododelnica na Čemernom, Dobra voda, izvori Neretve i Sutjeske, mnoge planinske reke bogate pastrmkom.