Rado Srbin ide u vojnike
Pančevački sveštenik Vasa Živković upisao se u srpsku oslobodilačku istoriju sada već čuvenom pesmom koja glasi: "Rado ide Srbin u vojnike, gde zelene bere lovorike. Borba njemu zabava je draga, još milije salomiti vraga, jer puščani prah ne zadaje njemu strah. Njega na boj mati i nevesta prati, prati. Otac želi sedi da vraga pobedi, pobedi. Napred ide s oružanom Srbin rukom, a zimzelen vije mu se za klobukom. Peva, kliče srpski sin, pred njim strepi dušmanin. Njega na boj mati i nevesta prati, otac želi sedi da vraga pobedi!".
Znao je dobro pančevački prota da Srbinu nije preostajalo ništa drugo nego da bude oduševljeni vojnik jer je njegova otadžbina neprestano napadana. Vekovima se srpski seljak borio za svoje ognjište i njivu. Zato Srbin, na zov ratne trube, odmah ustaje i kreće, sa manjerkom u torbi i dedovskom puškom o ramenu.
Presudio sebi
Nikola Đurković, najzaslužniji muzičar u širenju "Graničarske pesme", bio je Srbin rođen u Trstu. Sredinom 19. veka postao je glavna ličnost kulture Pančeva. Dok je vodio Srpsko crkveno pevačko društvo, ono je izgradilo veliki repertoar crkvene i svetovne muzike, u kome je Đurković napisao dosta dela. Sa Diletantskim pozorišnim društvom priređivao je predstave od Pančeva do Beograda, gde je ustanovio i Pozorište kod jelena. Za scenu je preveo i preradio oko 40 komada s nemačkog i italijanskog jezika. Posle revolucije 1848. Pančevcima nije bilo do pozorišta, pa se Đurković zaposlio kao činovnik u Dunavsko-parobrodarskom društvu. Službovao je u Budimpešti, Solonoku i Osijeku, gde je i okončao život, samoubistvom.
Melodija za "Graničarsku pesmu", što je originalni naziv danas znane "Rado ide Srbin u vojnike", nastala je 1849. godine iz narodnih napeva, koji su uvršteni u "Barona Jovića marš" pančevačkog kapelnika Antonija Jahimeka. Odatle je Nikola Đurković, inače nastavnik muzike na dvoru Mihaila Obrenovića, izvukao melodiju "Rado ide Srbin u vojnike" i harmonizovao je za muški hor. Prvi put je "Graničarska pesma" izvedena u Pančevačkom pozorištu 1844, gde je Đurković radio kao upravnik, reditelj, glumac, pevač, prevodilac i kompozitor. Ovu melodiju je obradio za klavir Kornelije Stanković i, zahvaljujući toj obradi, stigla je "Graničarska pesma" pred mnoge horove, orkestre i pevače, od 19. veka do danas.
