Platiša

Porodica g. Zorana Platiše iz Sremske Mitrovice - pradeda Iso, deda Mane - potiče iz sela Vojvoduše kod Ogulina, u Lici. Posle Drugog svetskog rata stigli su, kao kolonisti, na Kosovo, u Klinu, ali su se posle preselili u selo Putince, kod Rume. Slave Đurđevdan. Interesuje ga odakle su došli u Liku, kada se prvi put spominju i da li još negde ima Platiša.

U "Plemenskom rječniku ličko-krbavske županije", R. Grujić Platiše beleži u samo dva mesta - u Kiku, Lovinac i u Vojvoduši, Brinje. Ovo su podaci s početka Prvog svetskog rata - pre nego što su se preci g. Zorana iselili iz Like. A M. Radeka, u "Karlovačkom vladičanstvu", navodi Platiše Srbe sa slavom Đurđevdan.

Prema "Leksiku prezimena SR Hrvatske" iz 1976, bez podataka o veri i nacionalnosti, Platiše su bile najbrojnije upravo u Vojvoduši, Brinje - 76 osoba u 11 porodica. Bilo ih je i u susednom Tuževiću, u Plaškom, Kiku, u Bjelakovcu, Podravskoj Slatini i Slavonskom Brodu.

Ranije kretanje, samim tim i poreklo Platiša nije muguće pratiti jer se ovo prezime ne javljuje ni u najbližoj Hrvatskoj, ni u daljim oblastima - Bosni, Hercegovini, Crnoj Gori i Srbiji. Jedino se da zaključiti da je u pitanju ili nadimak neke porodice - a prema indicijama to bi mogli da budu Miletići - ili su to davnašnji srpski stanovnici severno-dalmatinskog zaleđa.

S obzirom na to da je mogućno da su od Miletića i da su u Brinje doseljeni iz senjske okoline, proverili smo rasprostranjenosti ove porodice u "Leksiku" iz 1976. i ustanovili da ih ima u svim oblastima gde i Platiša, kao i u okolini Senja.

"Plemenski rječnik ličko-krbavske županije" kaže da su Miletići stanovnici Cerja kod Lovinca, Drvišice, Konjskog i Vidovca kod Karlobaga, kao i Ledenika, Sv. Roka, Otočca i Pazarišt, a M. Radeka kaže da su Miletići pravoslavni Srbi sa slavama Ignjatijevdan, Jovanjdan, Đurđevdan, Ilindan, Srđevdan, Nikoljdan, kao i da ih ima rimokatolika.

Platiše se u brinjskoj oblasti prvi put spominju 1638. godine, mada je prvi popis za Brinje i njegovu vojnu posadu u utvrđenju urađen još 1551. Bečki dvor je čitav pojas južno od Gvozda stalno utvrđivao i na teritoriju Brinja naseljavao srpske porodice, između ostalih iz Senja, među njima su bile i Platiše.

Godine 1644. izvršeno je razgraničenje na srpska i hrvatska naselja, pa su se Srbi nastanili u Lučanima, Skalićima, Vodoteču, Prokikama, Županj Humu, Gušića Polju i Drenovom Klancu.

"U radiše svega biše, u štediše još i više!" - govorilo se u narodu za vredne i štedljive domaćine. Neki takav je kao dobri platiša dobio takav nadimak koji je mnogo kasnije njegovim potomcima ostao kao prezime.