I Hrvati darivali ikone
Dalmatinska Lazarica, jedan od najlepših zavetnih hramova pravoslavne crkve na Balkanu, nalazi se u selu Zvjerinac, nedaleko od Knina, u dolini opasanoj obroncima Dinare, Kozijaka i Promine.
Ova svetinja počela je da se gradi 1874. godine, ali se gradnja veoma sporo odvijala, čitavih 15 godina. Episkop Stefan je, naime, ipak odlučio da se hram posveti svetom knezu Lazaru, budući da se 1889. godine obeležavala 500-godišnjica od Kosovskog boja.
Bitka za svecaDalmatinska Lazarica je prvobitno bila posvećena svetim Joakimu i Ani, jer su u vreme njene gradnje austrougarske vlasti zabranjivale podizanje crkava i manastira Srbima svetiteljima, plašeći se nacionalnog buđenja srpskog naroda u Hrvatskoj. Zahvaljujući upornosti i strpljivosti episkopa dalmatinskog Stefana, manastir je ipak posvećen srpskom svetitelju, a ostalo je zabeleženo u "Srpskom listu" da se na osvećenju hrama okupilo više od 7.000 vernika. |
Godinu kasnije, u blizini ovog manastira, prošla je železnička pruga, a stanica je nazvana Kosovo. Taj naziv nosi i danas. Železnicom su svake godine počele da se slivaju sve veće mase pravoslavaca iz čitave Dalmacije, a mnoge posetioce privlačila je i nesvakidašnja lepota manastira, građenog tesanim kamenom i sa dragocenim, ukrašenim ikonostasom.
Lazaricu su darivali mnogi dobronamerni ljudi. Zabeleženo je tako da je Nikodim Milaš priložio veliku ikonu kneza Lazara, dok su bogati trgovci Srbi, ali i Hrvati darivali polijeleje, manje ikone, krstove. Zvonik je podignut 1935. godine.
Crkva Lazarica je 1940. godine proglašena manastirom i metohom manastira Krke, i nazvana je Sveta Lazarica. Međutim, već u Drugom svetskom ratu bila je oštećena, a obnovljena je tek polovinom šezdesetih godina prošlog veka. Ponovo je stradala u zemljotresu 1970. godine. Usledila je ponovna obnova, tako da je na Vidovdan 1973. godine svečano osvećena, dok je nešto kasnije, za vreme episkopa Stefana Boce, obnovljena proslava Vidovdana na dalmatinskom Kosovu.
Manastir je ponovo teško stradao tokom krvavog raspada Jugoslavije, a 1999. godine, dolaskom episkopa dalmatinskog Fotija, počela je obnova ratom opustošene Eparhije dalmatinske, pa tako i Lazarice. Na Vidovdan 2008. godine manastir Lazarica konačno je oživeo, pošto je dobio igumana jeromonaha Simona Kuzmanovića.
