STOJANOVIĆ od GVOZDENOVIĆA
Iz Toplice nam se javlja g. Đorđe Stojanović, čija je porodična pripovest neobična, ali nimalo čudna na balkanskim prostorima. Naime, njegovi preci su nekada nosili prezime Gvozdenović dok su živeli u Crnoj Gori. Upravo taj period njihovog života čitaoca i interesuje, pre pretka po kome su dobili prezime Stojanović - Stojana Gvozdenovića.
Prema porodičnom predanju oni su živeli u "Trešnjevu, na jugoistoku, prema granici Crne Gore i Albanije, u vreme kralja Nikole". Krsna slava porodice bila je Sv. Nikola. Zbog straha od krvne osvete, "pošto su ubili nekog Turčina", porodica Stojanovog sina Nikole iseli se u Sjenicu, gde uzme prezime Stojanović, a po dozvoli sveštenika promene i slavu u Sv. Pantelejmona.
Posle nekog vremena, prešli su u Metohiju u selo Koš (Istok, kod Peći), a potom su se iselili u Kosanicu u Toplicu. Delove dopisa našeg čitaoca stavili smo pod navodnike, smatrajući, pošto su se prenosile s kolena na koleno, da su neke činjenice nenamerno iskrivljene.
Najpre, selo Trešnjevo (ako je to njegov pravi oblik) postoji na dva lokaliteta u Crnoj Gori: kod Andrijevice i na Cetinju (Čevo) a, među crnogorskim prezimenima, Gvozdenovići i Gvozdeni su žitelji Vučjeg Dola (Ćeklići), Cetinje, gde su starosedeoci. Odatle su se iseljavali u Podgoricu, u Rastavicu kod Nikšića od 1875, u Drobnjake, tačnije u Donju Bijelu (Šavnik), na Cetinje i u Gluhi Do u Crmnici. Iz Crmnice su se iseljavali na Cetinje, u Nikšić i u Vijenac kod Pljevalja.
Gvozdeni su mala porodica u Pivi, čije je poreklo iz Tepaca u Drobnjaku. Odatle su se preselili u dolinu Tare, a potom u Zagrađe, gde i danas žive. Slave Đurđevdan. Ostaju, dakle, tzv. "Vučedoljani" kao "originalni Gvozdenovići" ali oni ne slave Sv. Nikolu, za koga čitalac tvrdi da je zaštitnik njegovih predaka, već Đurđevdan u starom kraju (Čarađe kod Gacka) i Sv. Iliju, u Ćeklićima. U Čarađu im je staro prezime bilo Miševići.
Što se tiče drugog Trešnjeva kod Andrijevice u Vasojevićima, tu nema Gvozdenovića, a i ono se ne nalazi blizu granice Crne Gore sa Albanijom (pod ovim nazivom čitalac je mislio na današnju Albaniju, jer je ranije, do 1912. nije ni bilo!). Ovde se pominje nekoliko familija koje su se, bežeći "od krvi" naselile iz Kuča (njihova slava je Sv. Nikola) i koje su promenili slavu pa uzele Sv. Pantelejmona.
U selu Banjkanji (u Zatrejebču koje je na granici prema današnjoj Albaniji) postojali su Gvozdenovići ili Ruševići koji su se davno odselili u nepoznatom pravcu. Među kučkim porodicama koje su se doselile kod Police (Zagrađe i Budimlja) i koje slave Sv. Pantelejmona, u novije vreme, međutim, nema ni Gvozdenovića ni Ruševića pa nije isključeno da su od njih nastale neke od spomenutih porodica: Sekulići, Trifunovići, Arsovići i Mihajlovići.
