SLIJEPČEVIĆ

Iz Minhena, gde sada živi i radi, redovno čita našu rubriku u "Vestima" g. Božidar Slijepčević, rođen 1958. u Samoboru, opština Gacko (Hercegovina, RS). On nam postavlja tri pitanja: koju slavu su slavili njegovi preci pre Sv. Save, zbog čega su uzeli prezime Slijepčević i da li su od istog pretka oni koji nose prezimena - Slepčević, Slipčević i Slijepčević.

Pored Starovića, Davidovića i Popovića, Slijepčevići su jedna od četiri velike srpske i pravoslavne familije iz Samobora koje i danas čine njegovo jezgro. Preci su im se doselili iz Drobnjaka, s Pošćenja, u prvoj polovini 16. veka (po nekima i krajem 15) od čuvenih Omakalovića, iz grupe legendarnih, istoriografski nepotvrđenih "Novljana".
 

Prvi se doselio Marko Vučurov Omakalović, koji se nastanio pored stare kule Samobor, uz Cerovo kućište, na današnje njive Luke, kraj Vlaškog puta koji su održavali i pređašnji stanovnici Samobora, pored kojih su se do pre nekoliko decenija poznavali temelji njegovih kuća.

Od četiri Markova sina, razgranale su se velike familije čije linije čitava četiri veka prati tačno narodno predanje. Posle prve četiri generacije, do kraja 18. veka, postojala je zajednička čitulja za sve porodice, a posle su vođene pojedinačne, no sve su izgorele u vihoru Drugog svetskog rata, osim rekonstruisane čitulje porodice Starović. Slijepčevići vode poreklo i dobili su prezime od Markovog sina Miloša, koji je bio knez pa oslepeo.

Od njih su razgranavanjem i raseljavanjem nastale porodice: Bajovići, Rašovići i Despići, svi odseljeni u Bosnu. Slijepčevići u Samoboru slave Sv. Savu, a oni odseljeni u Ivicu (Ljubinje) staru preslavu Đurđevdan. Pretpostavlja se da su Omakalovići (posebno ogranak Đurjanići) slavili i u Drobnjaku Sv. Savu, jer su imali direktne veze sa lozom Nemanjića. U jednom zapisu stoji da su odmah po dolasku u Samobor obnovili crkvu Sv. Aranđela i posvetili je svojoj slavi - Sv. Savi.
 

U Hercegovini ima i muslimana Slijepčevića u Grnčarevu kod Trebinja koji su dalji rođaci pravoslavnih Slijepčevića iz Samobora. Muslimani su i Slipičevići u Ravčićima (Bijelo Polje, Mostar). Izumrli su i danas ih ima samo u Mostaru. Negde možda ima i Slipčevića, ali o tome nemamo konkretne potvrde. Ostali nemaju veze sa porodicom Slijepčević našeg čitaoca.

Treba imati na umu da je u ranija vremena, što zbog bolesti, što zbog rata ili kakvih povreda za koje nije bilo leka, moralo biti dosta ljudi koji su izgubili vid pa tako i mnogo njih s nadimkom Slepac, koji je od 14-15. veka u sredinama ijekavskog izgovora glasio Slijepac, a u ikavskim Slipac, pa otud i raznolika prezimena od iste reči, tj. od nadimaka raznih predaka...

I samo još ovo: pre Svetog Save - i nije bilo slave. Bilo je drugačijeg slavljenja, ali nije bilo krsne slave u današnjem smislu reči kao naslednog porodičnog praznika.