ZUBER

Iz Novog Sada obratio nam se za pomoć g. Saša Zuber s pitanjem o poreklu svoje porodice o kojoj nam zaista pruža veoma šture podatke: "da njegovi roditelji žive u selu Prigrevici kod Apatina ili Sombora gde su se doselili, pretpostavljamo posle Drugog svetskog rata. Otac mu je rođen u Dvoru na Uni, a deda u Ljeskovcu, u Hrvatskoj. Krsna slava porodice Zuber je Đurđevdan. Čitalac ističe da zna da Zubera ima na Cetinju, u Bosni i Zagorju..., ali njima je slava Mitrovdan.

Prema "Leksiku prezimena SR Hrvatske", rađenom na osnovu popisa stanovništva 1948. godine, porodice s prezimenom Zuber evidentirane su (bez podataka o veroispovesti i nacionalnosti) u seoskim i ponekom gradskom naselju opština: Beli Manastir, Varaždin, Velika Gorica, Vukovar, Dvor ( Gage, Gornja Stupnica, Grozdansko, Donja Šamarička, Kuljani, Ljeskovac, Rujevac, Hrtić), Donji Miholjac, Dubrovnik, Zagreb, Zelina, Kostajnica, Križevci, Nova Gradiška, Novska, Osijek, Pakrac (Donje Kričke, Donji Čaglić, Jagma, Kričke), Petrinja, Pula, Samobor, Sisak, Slavonska Požega i Čakovec. Takođe su popisane i porodice Zuberac: Split (Lećevica), kao i Zuba: Beli Manastir (Kneževo) i Zubar: Donji Miholjac (Viljevo).

Prema M. Radeki ("Karlovačko vladičanstvo"), na prostoru Like, Korduna, Banije i okolnim manjih oblasti, kao pravoslavni Srbi zabeleženi su samo Zuberi sa slavom koju ima i naš čitalac, Đurđevdan. U Bosni, međutim, nismo našli nijednu porodicu s prezimenom Zuber ili slično, dok je u Hercegovini, prema R. Milićeviću, samo nekad, 1710. godine u Mostaru, evidentirana pravoslavna srpska porodica Zubo, nesumnjivo preci prethodno navedenih Zuba u Baranji a kojima je to prezime mogli nastati od Zuber.

Pogled na "Staru Crnu Goru" etnologa akademika Jovana Erdeljanovića, prvog Cvijićevog asistenta pokazuje da ih je pre sto godina (1910. i 1911) ovaj autor zabeležio u dva sela ugnjanskog kraja Cetinjskog plemena - u samim Ugnima 13 "kuća" i u Vrelima dve. Piše da su "starinačko ugnjansko bratstvo", odnosno da se tim prezimenom "zovu od starine i ne znaju da ga objasne" a, prema predanju, kao najstarijeg pretka pamte nekog Jovetu.

Oslanjajući se i na velikog istoričara Konstantina Jirečeka ("Istorija Srba"), Erdeljanović navodi više toponima sa korenom "zubr" u raznim delovima srpskog etničkog prostora od Poganova kod Dimitrovgrada, Zaglavka i Ravanice do Gradčca u Bosni - koji podsećaju na nekad veoma cenjenog evropskog bizona, zubra - čiji je naziv mogao biti najpre nadimak a onda i prezime.

Dodajmo, da je zanimljivo da se Zuberi kolonizuju upravo blizu Sombora, grada kojeg je ime, po osnovanom tumačenju Dragoljuba Prodanovića, nastalo mađarskim posredovanjem (Zombar), iz vremena kad se koren reči "zub" izgovarao sa nazalnim samoglasnikom - "zonb"!