Godišnjica "Plišane revolucije"

Plišana revolucija 1989.

Predsednik Odbora Skupštine Srbije za spoljnu politiku Dragoljub Mićunović izjavio je da "sloboda i pravda idu zajedno".

"Svet je danas dosta komplikovan, ali se nadam da će napredovati u pravcu daljeg osvajanja slobode", kazao je Mućunović koji je u vreme istorijskih događanja u Pragu i Bratislavi bio jedan od vodećih intelektualaca disidenata u ondašnjoj Jugoslaviji.
Mićunović je, međutim, upozorio na opasnost plutokratije koja može da znači i "deficit slobode".

Plišana revolucija

"Plišana" ili kako je Slovaci zovu "Nežna" revolucija između 16. novembra i 29. decembra 1989. označila je kraj 41-godišnje vlasti Komunističke partije Čehoslovačke (KPČ) i smatra se jednim od najvažnijih događaja u "jeseni revolucija" koje su se tada zbile u centralnoj i istočnoj Evropi.

Pošto je policija 17. novembra 1989. potisnula mirne studentske demonstracije u Pragu, usledila je serija narodnih protesta. Do 20. novembra se broj demonstranata u Pragu povećao na procenjenih pola miliona.

Dvočasovni generalni štrajk, u kome su učestvovali svi građani Čehoslovačke, paralisao je zemlju 27. novembra.

Sa kolapsom režima u okolnim socijalističkim državama, a suočena sa sve većim uličnim protestima, KPČ je objavila 28. novembra da će se odreći vlasti i ukinuti jednopartijski sistem.

Bodljikava žica i druge prepreke su uklonjene sa granice ka Zapadnoj Nemačkoj i Austriji početkom decembra.

Dugogodišnji predsednik Gustav Husak imenovao je 10. decembra, prvu većinski nekomunističku vladu u Čehoslovačkoj od 1948. i podneo ostavku.

Aleksandar Dubček, vođa reformističkog socijalističkog pokreta "Praško proleće" koji je okončan ulaskom trupa Varšavskog ugovora u avgustu 1968, izabran je za predsednika federalnog parlamenta 28. decembra.

Pisac i disident Vaclav Havel je narednog dana postao predsednik države. Od tada su Češka Republika i Slovačka, koje su se u miru razišle 1993, postale članice Evropske unije i NATO, Svetske trgovinske organizacije (STO) i Organizacije za ekonomsku saradnju i razvoj (OECD), grupacije 30 industrijski najrazvijenijih zemalja sveta.

Ambasadorka Češke Hana Hubačkova istakla je da je "Plišana revolucija" značila ne samo kraj totalitarnog režima i osvajanje slobode u Čehoslovačkoj, već je doprinela okončanju "Hladnog rata" u međunarodnim odnosima i ujedinjenju Evrope.

Slovački ambasador Igor Furdik je kao najznačajnije što je usledilo posle promene sistema u državi istakao "promenu u glavama" njegovih sunarodnika, što je omogućilo da Slovačka za samo šest godina, između 1998. i 2004, ostvari veliki privredni i društveni napredak. "Uveren sam da i ljudi u Srbiji mogu da ostvare tolike promene u tako kratkom periodu", poručio je Furdik.

Češka sa nominalnim ukupnim društvenim proizvodom (GDP) većim od 216 milijardi dolara u 2008, ili 20.759 dolara po stanovniku, svrstana je na 36 mesto u svetu. Bila je prva bivša socijalističke država koja je stekla status razvijene zemlje (2006), prema rangiranju Svetske banke.

Češka je i najviše rangirana bivša socijalistička država prema Indeksu ljudskog razvoja UNDP, programa za razvoj Ujedinjenih nacija. Slovačka se s nominalnim GDP koji je 2008. pocenjen na 95,4 milijarde i dohotkom po stanovniku od 17.646 dolara, smatra za razvijenu privredu koja ima najbržu stopu rasta među zemljama-članicama EU i OECD.

Posle Slovenije, Slovačka je postala jedina bivša socijalistička zemlja koja je ušla u evro-zonu, pošto je 1. januara 2009. uvela zajedničku valutu najveće i najuspešnije regionalne integracije u svetu.