Kraj medenog meseca Trampa i moćnog saudijskog princa?
Bitka protiv Katara, mešanje u Libanu...
Između 14. marta, datuma kada je u Vašingtonu održan prvi samit između predsednika SAD Donalda Trampa i Mohameda bin Salmana, drugog krunskog princa u to vreme, i 20. maja 2017. godine, kada je Tramp posetio Rijad i potpisao ugovore vredne više od 450 milijardi dolara na marginama američko-islamskog samita, odnosi između Saudijske Arabije i SAD svedočili su velikim usponima i promenama koje saudijski izvori opisuju kao istorijske.
Od tog perioda dešavaju se mnoge stvari u odnosima između ove dve države koji su prolazili kroz faze padova i uspona. Prvi period obeležen je brojnim pohvalama koje je Amerika uputila na račun saudijske politike i njenih predstavnika.
Međutim, u poslednje vreme počinje da se čuje upozoravajući ton SAD, ili možda "ukor", prema rečima američke agencije Blumberg, što može biti rezultat ishitrene saudijske politike, kako je opisuju brojni posmatrači i mnogi zapadni političari.
Zalivske države predvođene Saudijskom Arabijom započele su bitku, koja se činila čudnom i sa nerazumljivim motivima, protiv susedne države Katar. Čini se da je Saudijska Arabija počela da smatra kako ima odrešene ruke da čini šao hoće nakon milijardskih dogovora sa Trampom. Vrhunac problema bila je kriza sa Haririjem i vesti koje su se širile o tome da ga je Saudijska Arabija prisilila da podnese ostavku na mesto premijera u svojoj državi, Libanu.
Sanders: Saudijska Arabija nije saveznik Amerike
Među glasovima koji u poslednje vreme postaju sve snažniji u Americi protiv Saudijske Arabije mogu se čuti i izjave Bernija Sandersa, nezavisnog američkog senatora i nekadašnjeg kandidata na predsedničkim izborima u SAD, koji je rekao da Saudijska Arabija nije saveznik Amerike, i da smatra da je to nedemokratska država koja podržava i finansira terorizam u svetu.
Čini se da je pooštravanje američkog tona u proteklim danima, koje je sada postalo jasno i nedvosmisleno, stiglo i do američkog Ministarstva spoljnih polova, štaviše i do Bele kuće. Tramp je tražio od Saudijske Arabije da okonča blokadu Jemena, što je najveći indikator promene prema saudijskoj politici nakon borbi i otvorenih kriza u regionu koje traju mesecima.
Menjaju se savezi u regionu
Reks Tilerson, državni sekretar SAD, u veoma oštroj kritici, dosad neuobičajenoj za istorijskog saveznika Sjedinjenih Američkih Država, rekao je: "Što se tiče sukoba Saudijske Arabije sa Katarom, načina na koji se (Saudijci) odnose prema ratu u Jemenu u koji su uključeni, zatim situacije u Libanu, podstičemo ih da budu odmereniji u svojim postupcima i da u potpunosti sagledaju posledice".
Ukratko, u poslednje vrijeme su sve prisutniji znaci napetosti u odnosima između dva saveznika zbog dramatičnih promena unutar i izvan ove dve države, u kontekstu ograničenog političkog iskustva, komplikovanosti kriza u regionu sa brojnim akterima, kao i promena u trenutnim stavovima i savezima u regionu.