"Tri scenarija čekaju Evropu - isto kao nekad u SFRJ"

To je ocenio jedan od najpoznatijih slovenačkih ekonomista, akademik Jože Mencingera.

- Hoće li EU postati finansijska unija? Ja tu vidim tri moguća scenarija, po uzoru na one iz bivše Jugoslavije - kazao je Mencinger na konfrenciji o porezima koja je održana u Zagrebu.

Sva 3 scenarija

Prvi, "konfederalni" model, istakao je Mencinger, podrazumeva potpunu fiskalnu decentralizaciju, u kojoj fiskalna politika ostaje u nadležnosti država članica.

Drugi model znači sklapanje fiskalnog pakta, što je i trenutna situacija, u kojoj članice samo mali deo svojih prihoda prepuštaju zajedničkoj EU blagajni.

Treći model je fiskalna unija, u kojoj bi članice dobar deo svojih fiskalnih prihoda prepustile zajedničkom budžetu Unije. To bi, u suštini, bio "federalni" model, kakav je postojao u bivšoj SFRJ.

Jugoslovenski model

Analize koje je Mencinger radio za zonu evra i EU pokazuju da bi takav, "jugoslovenski" model značio da bi se bogatije članice odrekle velikih prihoda koje beru u korist zajedničkog budžeta, a taj bi se novac potom transferisao i u slabije razvijene članice.

Pojednostavljeno rečeno, bogatije bi članice EU time, barem na prvi pogled, bile na gubitku, a siromašnije na dobitku.

No, bogatijima bi se to vratilo kroz povećanje standarda u slabije razvijenim članicama, pa bi na kraju i one bile u plusu.

Ivana Maletić, hrvatska zastupnica u Parlamentu EU, upozorila je, pak, da se o fiskalnoj uniji teško može govoriti dok je deo članica EU, među kojima je i Hrvatska, izvan evrozone te dok se ne postigne i veći stepen monetarne integracije.

Potrebno je, dodala je, poraditi na smanjenju razlika u stepenu razvijenosti među članicama.

- U protivnom, imaćemo dalje podele unutar EU - istakla je Maletić.

Naglasila je i kako su glavne teme u poreskoj politici EU-a trenutno borba protiv poreske evazije i prevara, kao i dovođenje u red poslovanja s poreskim oazama.

Poseban je naglasak na podsticanju istraživanja i razvoja, te digitalizacije.

Hrvatska i u poreskoj politici, zaključila je Maletić, prati evropske i svetske trendove.