JOVEŠIĆ

U Brčko - i okolinu, naročito u Bijelu - u poslednja dva-tri veka se naselilo specifično stanovništvo, a tokom 19. veka bio je vrlo živ trgovački centar. Tome je naročito doprinelo doseljavanje cincarskih porodica iz Makedonije u Posavinu - Bijelu, Zovik, Modriču i Porebrice - i to po posebnom odobrenju turskih vlasti.


Po dolasku, naselili su se na imanja koja im je darovao beg Gradaščević, koji im je dao i mnoge povlastice da bi pokrenuli trgovinu. Uporedo su podizane kuće i crkve, pa su varoši u Bosni počele da dobijaju hrišćanski izgled. Tako je nastalo i veliko naselje Bijela blizu Brčkog koje je imalo tri dela - hrišćanski, u kojem su živeli Srbi, šokački koji se zvao Latinska Bijela i treći - kalajdžijska Bijela ili Cincarska varoš.


U ovom mestu se živelo sasvim po varoški, po standardima kao u gradovima. Među ovim porodicama u Bijeloj bili su i preci od kojih su potekli poznati beogradski trgovci Krsmanovići.


Smatramo da preci g. Gorana, izvorni Jovešići, vode poreklo od doseljenika iz Makedonije, mada je i ova oblast bila samo etapna stanica u njihovom dugom putovanju iz prve postojbine prema Bosni. Prezime je moglo nastati od cincarskog Jove, a možda i od nadimka Joveš, dok su drugi ogranci to prezime, slučajno ili namerno, preobličili u Jovišić.


U svakom slučaju, najraniji, pravi koren predaka Jovišića je u Moskopolju ili Korči, odakle ih je na seobu pokrenulo kad su ove varoši velikog trgovačkog i kulturalnog ugleda i značaja postale žrtve pljačke i razaranja od strane arbanaških krdžalijskih hordi turskog tiranina Ali-paše.


Ali, vratimo se Jovešićima koji su nastali od cincarske familije preimenom Jove, a inače vrlo retko krsno ime, Krstovdan, dobili prema nekom od predaka - Krsti, čiji je to bio imendan koji su oni jedino slavili u ranijoj postojbini.


Ne treba da zbuni ni to što su Jovešići u Bačkom Novom Selu, kao deda g. Gorana, bili poljoprivrednog, a ne trgovačkog ili zanatskog zanimanja, jer je veći deo cincarskih porodica sa opadanjem turske državne i ekonomske moći krajem 19. i početkom 20. veka osiromašio, napuštao trgovinu i zanate i prelazio na selo i obradu zemlje, da bi se preživelo.

2024 © - Vesti online