Ruski generali opet marširaju
Prema najavi gradskog menadžera Gorana Vesića, odluku da se imenima Fjodora Tolbuhina i Vladimira Ždanova nazovu dosadašnje novobeogradske ulice Goce Delčeva i Pohorska, doneće Skupština grada Beograda već na prvoj narednoj sednici.
- Danas, kad Evropa slavi 71. godišnjicu pobede nad fašizmom i Dan Evrope, koja je stvorena na temeljima antifašizma, slobode i demokratije, Grad Beograd se pridružuje ovoj proslavi porukom da se seća heroja Drugog svetskog rata koji su dali odlučujući doprinos pobedi nad fašizmom u Srbiji - obrazložio je Vesić nameru gradskih vlasti da baš 9. maja, na Dan pobede nad fašizmom, obnaroduje odluku o vraćanju imena ruskih generala u beogradske adrese.
Pročitajte još:
* Nemački tenkovi (opet) nadomak Lenjingrada
* Srbi i Rusi braća za vjek i vjekova!
* Ministar odbrane u Moskvi: Srbija se opredelila za vojnu neutralnost
Podsetimo, Ždanov i Tolbuhin bili su na čelu ruskih armija koje su dale ključni doprinos i podnele velike ljudske žrtve u oslobađanju Beograda i Srbije od nemačkog okupatora pred kraj Drugog svetskog rata.
Analitičar Dragomir Anđelković smatra da je izbor ulica na Novom Beogradu dobar jer treba poštovati srpsku tradiciju do 1944. godine kad su svi značajniji ljudi imali ulice koje su se zvale po njima, a koje se nalaze u starom jezgru grada.
Koča brisan pa vraćen
Ideološko tumaranja i brzopletost je postala srpska specijalnost koja se može dobro pratiti i po ukidanju naziva ulica, da bi se sa dolaskom nove vlasti ponovo vratili stari nazivi. Tako su brisani iz beogradskih toponoma, pa vraćene imena ulica po partizanskim vojskovođama Koči Popoviću i Peki Dapčeviću.
- Bio sam protivnik odluke da se Zagrebačka ulica preimenuje u Ulicu Koče Popović, koji je potpisao peticiju da NATO bombarduje Srbiju. Zagrebačku ulicu je trebalo nazvati po nekom drugom, neupitnom sa stanovišta značaja za istoriju Srbije i srpskog naroda - smatra Anđelković.
- Takođe treba poštovati doprinos sovjetske armije u oslobođenju Srbije i treba vratiti nazive ulica po ruskim generalima, ali ne da remete našu tradiciju koja je postojala do 1944, i zato je Novi Beograd, koji je sagrađen posle Drugog svetskog rata, dobar izbor - smatra Anđelković.
Sam predlog o vraćanju imena ruskih vojskovođa iz Drugog svetskog rata u nazive beogradskh ulica potekao je još krajem prošle godine od ministra Nebojše Stefanovića, koji je to učinio u svojstvu građanina. To što će tek sada biti na dnevnom redu gradskih vlasti mnogi dovode u vezu s dolaskom ruskog premijera Dimitrija Medvedeva u Srbiju, u septembru ove godine.
- Znam da su Rusi izražavali nezadovoljstvo u kontaktima sa našim predstavnicima i sigurno je to imalo uticaja, ali najznačajnije je to da će vraćanje naziva ulica po ruskim generalima biti odluka naših gradskih vlasti i odbornika, kao izraz zahvalnosti bratskom ruskom narodu koji nam je pomogao da oslobodimu zemlju od okupatora - kaže Aleksandar Čotrić, dugogodišnji narodni poslanik i funkcioner Srpskog pokreta obnove, stranke u čije vreme rukovođenja Beogradom su i izbrisana imena ulica ruskih generala.
Selidba iz centra u Pinosavu
Maršal Tolbuhin je imao "svoju" ulicu u centru Beograda, odmah iznad Slavije, da bi nakon "brisanja" iz centra dobio ulicu na Čukaričkoj padini. Tada je vraćen naziv od pre Drugog svetskog rata - Makenzijeva ulica, po engleskom trgovcu koji je u 19. veku kupovao zemljište u ovom delu Beograda i ulagao vlastiti novac u obrazovanje tadašnjeg srpskog stanovništva, tek oslobođenog od vekovnog turskog jarma. Iste godine je i general Ždanov izbrisan iz naziva ulice u centru grada, koja vodi od Nemanjine ka Crkvi Svetog Marka, da bi njegovo ime završilo na krajnjem rubu prestonice u Pinosavi i Belom potoku.
Anđelković takođe primećuje da Rusi mnogo drže do antifašističke tradicije i da im izrazito smeta da se menjaju nazivi ulica koje su dobijeni po Crvenoj armiji i njenim herojima.
- Mislim da je to prijateljski gest prema Rusiji koju će oni znati da cene - dodaje Anđelković.
Još dok je ambasador Ruske Federacije u Beogradu bio Aleksandar Konuzin, ruski predstavnik nije krio ogorčenost zbog toga što je sa tranzicijom srpskom društva došlo i do novog ideološkog čitanja istorije u kojoj su "stradali" i ruski heroji, pa su ukinutu nazivi ulica s njihovim imenima. To je pogotovu došlo do izražaja nakon potpisivanja gasnog sporazuma s Rusijom 2009. i povodom 65. godišnjice oslobođenja Beograda, kada je Konuzin zahtevao od gradskih vlasti da se ulicama koje su nekada nosile imena sovjetskih oslobodilaca Beograda, vrate stari nazivi. Tadašnji gradonačelnik Dragan Đilas je izjavio da će "istaknuti borci u borbi protiv fašizma koji su izgubili svoje živote oslobađajući ovaj grad i Srbiju dobiti svoje ulice u Beogradu", ali da to neće biti u vezi s najavljenom posetom predsednika Ruske Federacije Dmitrija Medvedeva.