Bogorodičin bol
Crkva i manastir su posvećeni Svetom Pantelejmonu, zaštitniku lekara, i značajni su po autentičnim freskama iz 12. veka koje predstavljaju jedan od najznačajnijih prikaza vizantijskog slikarstva i najbolji prikaz epohe vizantijske umetnosti Komnina.
Manastirsku crkvu je sagradila grupa nepoznatih, ali veštih graditelja. Najznačajnije freske manastira Svetog Pantelejmona iz 12. veka su "Oplakivanje Hrista", "Skidanje sa krsta", "Preobraženje" i "Sretenje". Po ktitorskom natpisu iznad ulaza u crkvu vidi se da je crkvu podigao 1164. rođak vizantijskog cara Manojla Prvog.
Skidanje s krsta
Veliko umetničko dostignuće autora fresaka Svetog Pantelejmona potvrđuje i kompozicija "Skidanje sa krsta". Na njoj je, takođe, izvanredno prikazan bol majke za sinom.
Na fresci "Oplakivanje Hrista" javlja se prvi pokušaj da se uvede realizam u freskoslikarstvo, prikazom nežnosti, materinstva i tuge u stavu Bogorodice koja u rukama drži telo mrtvog sina. Ovaj prizor je naročito upečatljiv po licu Bogorodice koje odaje bol i duboku tugu. Njene obrve su podignute i nabrane, usne čvrsto stisnute, a iz njenih očiju izvire bol, što predstavlja prekid sa ranijim vizantijskim slikarstvom, jer je vizantijski slikar posvetio posebnu pažnju izrazu unutrašnjih osećaja njegovih oslikanih likova.
Freske iz 12. veka u malenoj crkvi Svetog Pantelejmona su među najboljim freskama u Makedoniji. Pored njih se nalaze i freske iz 16. veka, nastale posle razornog zemljotresa iz 1555. godine, kada su crkva i živopis obnovljeni. U savremenoj zgradi manastirske celine Svetog Pantelejmona su autentični konaci, pretvoreni u hotel i restoran, sa predivnim pogledom na Skoplje i dolinu Vardara.