Ponedeljak 22.06.2015.
15:04
Vesti

Vesti uz zvuke marša

Arhiva
Jedan od najvećih filmadžija s početka 20. veka: Aleksandar Lifka

Prvi Srbin koji se bavio prikazivanjem filmova bio je Stojan Nanić iz Zaječara, vlasnik Prvog srpskog kinematografa, koji je prikazivao filmove već od 1900. godine. Podaci iz štampe tog doba pominju i filmove "Venčanje Aleksandra Obrenovića i Drage Mašin", "Srbija" i druge, ali se zna da je najstariji sačuvan film snimljen na ovom podneblju "Krunisanje kralja Petra Prvog u Beogradu 1904. godine".

Film u deset tačaka

Programi u bioskopima imali pet do deset tačaka. U početku su žurnali ispunjavali skoro ceo program, ali su se kasnije prikazivale i šale jednočinke. Sa otvaranjem novih bioskopa nabavljeni su i duži filmovi koji su prikazivani u nekoliko činova. Filmovi su većinom stizali iz Austrije i Nemačke, a žurnali su bili francuski, Pateovi.

Snimio ga je Arnold Mjur Vilson, počasni konzul iz Šefilda i snimatelj Frenk Storm Moretšo. Ovaj film, osim što ima veliku istorijsku vrednost, svrstan je u najznačajnija ostvarenja s početka 20. veka u svom žanru.

Još jedan od pionira filmske umetnosti u Srbiji bio je Ernest Bošnjak, koji je počeo da prikazuje filmove od 1906. godine, a 1909. je počeo i da ih snima.

On je prvi snimio film sa kamerom koja ima stativ sa pokretnim postoljem i time ušao u srpsku filmsku istoriju.

Svakako jedan od najpoznatijih filmadžija tog doba bio je i Aleksandar Lifka, vlasnik jednog od najvećih putujućih bioskopa u Evropi koji je, nastanivši se u Subotici, otvorio bioskop 1911. godine. Snimao je mnogo, ali je iz vremena pre Prvog svetskog rata sačuvan samo jedan film, "Srpsko Bogojavljenje u Subotici".

Tih godina u Srbiji su bar po jednom godišnje gostovali i najpoznatiji evropski putujući bioskopi. U srpskoj prestonici su početkom 20. veka počeli da se umnožavaju bioskopi, ali još nisu bili stalni, nego u salama kafana kao što su Kolarac, Petrograd, Kasina, Narodni bioskop...

Filmovi su bili bez tona, a ozvučavali su se svirkom koju su muzičari izvodili uglavnom na klaviru pored platna, ili iza njega. Klavirista je pratio radnju na platnu pa je uz ozbiljne filmove obično svirao Betovena, a uz filmske žurnale - marševe. Ponekad je zvuk davala i jedna ciganska banda s Dorćola.
 

2024 © - Vesti online