I to je (bio) Balkan: Crkvu okrenuo Rusiji
Pajsije, sin popa Dimitrija, rodio se na Kosovu, u Janjevu, oko 1542. godine. Bogati Janjevci su imali sopstvenu školu koju je i on pohađao, a školovanje je nastavio u manastiru Gračanici, sedištu novobrdske mitropolije.
Pajsije Janjevac je važio za jednog od najvećih ljubitelja knjiga među srpskim prvosveštenicima. Imao je i ličnu biblioteku. On je kao i njegov prethodnik održavao veze sa Rimom, ali opreznije. Zatim se povezao sa Moskovskom patrijaršijom i postao prvi patrijarh koji je srpsku crkvu okrenuo Rusiji.
Pajsije Prvi Janjevac je upamćen i kao veliki putnik. Naročitu pažnju je poklanjao eparhijama na obodima srpskih zemalja, jer su one bile u stalnoj opasnosti od gašenja. Obilazio je manastire u današnjoj Vojvodini i Rumuniji, pošto ni tamo pravoslavci nisu mogli nesmetano da ispovedaju svoju veru.
Uspešno se opirao namerama Ohridske arhiepiskopije da potčini Pećku patrijaršiju, ali i pokušajima Rimske kurije da preko prizrenskog biskupa prevede Srbe na uniju. U to doba je na turskom tlu mnogo katolika prelazilo u islam, ali ih se još više, pošto nisu imali svoje sveštenike, priklanjalo pravoslavnoj Pećkoj patrijaršiji.
Za 33 godine na čelu Crkve Pajsije se vratio na put Makarija Sokolovića. Ojačao je crkvu u narodu i u carevini, uspeo da popravi odnose sa Turcima i učini da srpska umetnost doživi procvat. Obnovio je Pećku patrijaršiju, svoje bivše sedište Gračanicu i još dosta manastira. Napisavši "Žitije cara Uroša", poslednjeg Nemanjića, postao je i poslednji crkveni biograf. Pred kraj života posetio je Carigrad, a 1646. pošao na dug put u Jerusalim.
Naredne godine se vratio u Peć, i tu zauvek sklopio oči.