Patrijarh vezirov rođak

Sa mesta beglerbega Rumelije popeo se do zvanja samog velikog vezira, kod sultana Sulejmana Veličanstvenog.

Tada je počeo da radi na obnavljanju moći Pećke patrijaršije u Srbiji. Turcima je jačanje pravoslavne crkvene vlasti na zapadnim granicama otomanske države bio dvostruki dobitak.

Raja je sticala poverenje u Portu, tursku vladu, a sultan je među najratobornijim Balkancima dobio posrednika preko koga je, kao i u slučaju carigradskog patrijarha, mogao da drži nadzor nad tim, često nemirnim delom carstva.

Prvi patrijarh obnovljene Srpske crkve postao je 1557. Makarije Sokolović, blizak rođak Mehmed-pašin, koji mu nije bio brat, kako se dugo verovalo. U tu stolicu je stigao sa mesta hilandarskog arhimandrita.

Oživljavanje Pećke patrijaršije ukinulo je Vaseljenskoj patrijaršiji u Carigradu isključivu nadležnost nad svim porobljenim hrišćanima.

Time je, zapravo, smanjena moć koju su uzele porodice fanariota, grčke elite u Carigradu, koje su do tada davale patrijarhe. Novi srpski patrijarh je dobio nadležnost nad svim srpskim zemljama na Balkanu, ali i zvanje vrhovnog episkopa Bugara.

Osnovao je nove eparhije sa sedištima u Budimu, Pečuju, Segedinu, Aradu, Temišvaru, Vršcu, manastirima Orahovici i Rmnju, kao i eparhiju Samokovsku, Tetovsku i Mašku.

Naredio je gradnju novih bogomolja i obnovu manastira Banja kod Priboja, Gračanice, Studenice, Budisavaca, Patrijaršije u Peći. Sultan je Makariju dao iste povlastice koje je imao i carigradski patrijarh. Crkva je nasleđivala imovinu onih koji su umrli bez naslednika, sudila u bračnim sporovima i krivičnim predmetima. Upravljala je crkvenom imovinom i prikupljala od hrišćana i latinskog i grčkog obreda jednake crkvene namete.