Mehane kao znamenitosti

Posle oslobođenja Srbije, 1868. godine u ovom kraju je podignuta nova mehana, i od nje je počela da se razvija varošica koja je dobila ime po reci Ralji. Varošica se delila na Gornju i Donju Ralju.

Pored reke je podignuta još jedna mehana, i skoro 20 godina tu više nije bilo drugih kuća.

Kada su početkom osamdesetih godina 19. veka počele da se trasiraju pruge u Srbiji, sagrađene su radničke barake, ali osim radnika još nije bilo drugih stanovnika. Tek kada je u Ralji podignuta i železnička stanica, a 1884. godine proradila pruga, sazidao je han Jovan Radisavljević i počeo sa njim da radi. Iduće godine su braća Pantići iz Parcana podigli svoju kafanu, i od toga doba su počeli i drugi da se naseljavaju.

Hanovi u Gornjoj i Donjoj Ralji danas su spomenici kulture. Pantićev han je imao dve kafanske sale s kuhinjom i ostavom i pet soba za stanovanje. Pošto je razvojem saobraćaja potreba za trgovačkim hanovima nestala, han Radosavljevića se koristio kao kafana sve do Drugog svetskog rata.

Varošica je ubrzo imala četrdesetak domaćinstava i to su uglavnom bili doseljenici iz sela kosmajskog sreza. Bilo je i nekoliko kuća doseljenika iz Bosne i iz Banata. U Donjoj Ralji je uoči 20. veka otvorena fabrika cementa koja je imala i parni mlin. Oko fabrike je stvorena mala radnička kolonija. Ralja je 1902. proglašena za selo i tada je dobila prvog kmeta, ali je činila jednu opštinu sa susednim selom Parcanima. Dve decenije kasnije, Ralja je proglašena za varošicu, a 1925. godine obrazovala zasebnu opštinu. Danas se nalazi u sastavu beogradske opštine Sopot.

Trgovac kao dobrotvor Ralja je dobila školu 1923. godine ali nije imala sopstvenu zgradu, nego je radila u kući domaćina Stanija Markovića. Naredne godine je dovršena nova školska zgrada na placu koji je opštini poklonio Andreja Mitrović, trgovac iz Ralje. Kako varošica nije imala ni svoju crkvu, vernici su odlazili u crkvu u Popoviću, ali se ponovo javio trgovac Mitrović i poklonio plac od 4.200 kvadratnih metara za podizanje crkve.