Muzeji, meta lopova (3): Srpski sveci u Zagrebu

- Poslednja velika pljačka dogodila se u proleće 1974. godine kada su profesionalni lopovi ukrali ukupno 15 slika, a prazne ramove su pobacali po podu galerije na prvom spratu zgrade Narodnog muzeja - ističe Sanja Vrzić.

O pljački 1974. godine, koja je i do dana današnjeg ostala nerasvetljena, pisalo se puno, a tada su nepoznati lopovi odneli tri portreta u ulju Uroša Predića, među kojima je najvrednija slika portret Angeline Predić, zatim portreti Petra i Radeta Predića, portret Jelene Jovanović, koji je naslikao Đura Jakšić 1856. godine, ulje na platnu "Pušač" Lazara Nikolića, kao i više slika nepoznatih holandskih i francuskih majstora 18. i 19. veka...

Nestali oluci Sa zgrade muzeja naivne i marginalne umetnosti u Jagodini jula 2011. godine skinuti su bakarni oluci dužine oko 35 metara. Prema rečima direktorke Nine Krstić, najpre je nekoliko meseci pre toga skinut jedan oluk, a onda su nestala i ostala četiri. - Sve krađe su se dešavale noću i pored toga što reflektori po svu noć osvetljavaju zgradu muzeja i da policija patrolira zbog toga što se muzej nalazi u blizini železničke stanice.

Tadašnji upravnik Narodnog muzeja u Zrenjaninu, Tihomir Savić, nije mogao da veruje kako su lopovi uspeli da uđu i sa prvog sprata odnesu slike, a sve se dešavalo u vreme školske olimpijade, kada je u Zrenjaninu bilo više hiljada sportista iz svih krajeva tadašnje Jugoslavije.

Dvojica razbojnika opljačkala su Gradski muzej u Novom Sadu 2006. i odnela četiri slike. Lopovi sa fantomkama na glavi upali su u muzej, vezali dvoje zaposlenih, ukrali Rembrantov "Portret oca", Rubensovog "Seneku", jednu sliku Pjera Frančeska Mola i jednu sliku nepoznatog nemačko-holandskog autora iz 16. veka. Slika "Portret Rembrantovog oca" pronađena je sedam godina posle krađe i vraćena Muzeju u martu ove godine.

Rebrantova slika već je bila kradena 1993. i pronađena je devet meseci kasnije u Španiji.

Nekoliko godina pre toga dvojica lopova iz Beograda, Vlastimir Longić i Branko Starovac kroz prozor su ušli u pravoslavnu crkvu u Srpskoj Crnji i ukrali šest Đurinih svetaca, šest ranih radova Đure Jakšića koje je naslikao tek što je izašao iz slikarske škole Konstantina Danila. Portreti Majka Angelina, Sveti Sava, Stefan Nemanja, Stevan Dečanski... kasnije su pronađeni u Zagrebu i vraćeni. Vrednost ukradenih slika procenjena na 50.000 dolara.

Misteriozna pljačka dogodila se i 1972. godine kada su lopovi iz pravoslavne kapele u Titelu ukrali nekoliko vrednih slika Uroša Predića, uglavnom uljanih portreta. O ovim slikama nikada se više ništa nije čulo i po svemu sudeći one su tajnim kanalima uspešno prodate i završile su u privatnim kolekcijama nekih bogatih ljubitelja umetnosti.

Folije za vandale Niko iz zrenjaninskog Narodnog muzeja, ali ni ostalih ustanova u kojima se čuvaju vredna umetnička dela nije bio raspoložen da priča o sistemima zaštite. - To su već profesionalne tajne i to uglavnom obavljaju agencije. Ono što znam je da u zrenjaninskom Muzeju sva stakla kao dodatnu zaštitu imaju antivandal folije, koje onemogućuju provalnike da, čak i ako razbiju prozore i stakla, uđu u unutrašnjost Muzeja ili galerije - objašnjava Sanja Vrzić.

Sutra - Muzeji, meta lopova (4): Krađa Luterove poslanice