Srbija zaboravila sopstvene žrtve

Na Starom sajmištu bio je logor za Jevreje, Srbe i Rome

Jedan od takvih pokušaja desio se proteklog vikenda na Starom sajmištu kada su nevladine organizacije "druge Srbije" uz pomoć nekoliko stranih gostiju srpski logor Omarska u BiH iz građanskog rata 90-ih besramnim tezama stavljali u ravan nemačkog nacističkog logora iz Drugog svetskog rata na Starom sajmištu. Za Veljka Đurića, vršioca dužnosti direktora Muzeja žrtava genocida, pomenuti projekat, osmišljen i kao deo ovogodišnjeg Oktobarskog salona, predstavlja "prostu politizaciju slobode umetnosti".

- Krajnji cilj mogao bi da bude još "jedna cigla u zidu" revizionističkog prekrajanja istorije u kojoj nema mesta za, na primer, Jasenovac, ali mora da ima za Omarsku. To potvrđuju nekolike izjave istoričara iz Hrvatske, ali i iz Srbije, kao i filmsko tumačenje uloge generala Milana Nedića i Srba u uništenju Jevreja. U tom kontekstu može se posmatrati i najavljeni projekat "Četiri lica Omarske". Uostalom, na to upućuje i foto-izložba Memorijalnog centra Jasenovac, koja je nedavno postavljena u Vojnom muzeju u Oslu, a koja pominje i zatočenike Starog sajmišta - kaže Đurić za "Vesti".

Nesloga oko Starog sajmišta

Pokušaj da se se na Starom sajmištu napravi memorijalni kompleks u znak sećanja na stradalnike fašističkog okupatora Srbe, Jevreje, Rome i druge rodoljube nije realizovan do današnjih dana. Kompleks Staro sajmište od 1987. ima status spomenika kulture, ali bivši gradonačelnik Beograda Nenad Bogdanović je 2002. bio je protiv izgradnje memorijalnog kompleksa, ističući da to "predstavlja državno pitanje"! Prošle godine je Srpska pravoslavna crkva predložila gradonačelniku Draganu Đilasu da se kej između dva mosta nazove Kej jasenovačkih mučenika, ali je ostala bez odgovora. U međuvremenu Crkva je inicirala izgradnju spomen-kapele na Sajmištu.

Srbija se ni 14 godina posle NATO agresije nije oslobodila uvredljivih epiteta i poređenja sa nacističkom Nemačkom. Od toga da je "balkanski Rajh", Srbi "fašisti savremene Evrope", pa do kvalifikovanja bivšeg srpskog lidera Slobodana Miloševića kao "balkanskog Hitlera" ili slikovitije "balkanskog kasapina". Od tih već opštih mesta etiketiranja, prosečnom srpskom čitaocu pritisak ponekad dodatno podignu i minorni pojedinci poput izvesnog švedskog radio-voditelja koji je u jednoj svojoj emisiji Srbe kao narod čašćavao epitetima "Brejvici, svinje, psihopate i retardi".

Analitičar Dragomir Anđelković smatra da je iz moćnog evroatlantskog propagandnog aparata Srbima naturana nebuloza da su 90-ih bili "mini nacistička Nemačka" i da samim tim snose "kolektivnu krivicu".

- Takve besmislice nisu dale, od strane okupatora i njegove "pete kolone", željeni efekat, ali su doprinele paralisanju naše nacionalne energije i produbljivanju okupacije. Uz to, ako nas i nisu ubedili da smo "genocidan narod", uspeli su da kod mnogih Srba izazovu neku vrstu amnezije, pa da oni relativizuju ako ne baš i zaborave koliko smo bili klani u 20. veku, i šta nam je sve oteto - dodaje Anđelković u autorskom tekstu u "Pečatu".