Obnovimo manastir u Banjskoj

Banjska je ne tako davno bila poznata po lekovitim termalnim vodama, za čije se postojanje znalo još u doba Rimljana. Upravo zbog toga što su tretmani u Banjskoj banji davali neverovatne rezultate kod oboljenja kostiju i steriliteta, do 1999. sve je vrvilo od turista. Nakon bombardovanja Jugoslavije, sve banje na Kosmetu su zapostavljene, a takva sudbina je zadesila i Banjsku banju.

- Termalni kompleks sa svojim hotelima i restoranima je napušten. Budući da se niko o njemu nije brinuo, danas je sve u ruševinama, na kojima je iznikla deponija, a u napuštenim prostorijama se okupljaju narkomani - kaže Sandra Dobrić, jedan od inicijatora akcije obnove Banjske.

Prokišnjava krov manastira Osim želje da obnove banju, cilj im je, pre svega, da obnove i manastir Svetog Stefana, iz 14. veka koji je nedavno proslavo 700 godina postojanja. Oni podsećaju da manastir nije u najboljem stanju i mnogo je rada i skupih materijala potrebno za očuvanje crkvenih zidova i plafona. Ističu i da iguman Danilo koji u manastiru živi se svakodnevno bori sa tim problemom - "nema kišnog dana da neki crep ne propusti vodu, niti da bar malo maltera ne otpadne sa zida".

- Posebno posle bombardovanja kod mnogih ljudi na Kosovu su počele da se razvijaju hronične i druge bolesti koje zahtevaju banjsko lečenje. Mi po tretman idemo u banje u centralnoj Srbiji, iako nam je lek na dohvatu ruke. Ako bi se banja u Banjskoj obnovila to bi mnoge naše sugrađane poštedelo bespotrebnih putnih troškova, a takođe bi otvorilo i mogućnost za nova radna mesta što je i te kako značajno za sever KiM, gde je oko 60 odsto mladih nezaposleno - dodaje Sandra Dobrić.

Prvi korak u obnovi ovog banjskog centra jeste rušenje starih zgrada i čišćenje tog područja, što prema proračunima košta oko 60.000 evra, dok je kompletno renoviranje kompleksa, u skladu sa medicinskim standardima, sa izgradnjom hotela i restorana, do dva miliona evra.

Akciju su pokrenuli uglavnom meštani okolnih mesta u opštini Zvečan sa prijateljima. U planu je i obnova manastira Svetog Stefana. Manastir je reprezentativni primer vizantijske kulture, a sagradio ga je kralj Milutin. Tu su njegove mošti prenete 1321. godine. Nakon Bitke na Kosovu 1389. njegovi posmrtni ostaci su preseljeni. Pod turskom vlašću, manastir je paljen dva puta, čak i nakratko pretvoren u džamiju, da bi ponovo bio obnovljen 1938.

U manastiru se nalazi i ikona, kopija čuvene Bogorodice Kazanske, za koju se veruje da je čudotvorna i da je mnogim ženama pomogla da se izleče od steriliteta.

Arheološkim istraživanjima, koja nikada nisu okončana, pronađeni su prstenovi kraljice Teodore, od kojih se jedan čuva u Narodnom muzeju u Beogradu, statua Svete Marije i Isusa, koji su prebačeni u obližnji manastir Sokolica. Manastir jeste nedavno proslavio sedam vekova postojanja, ali stanje objekta baca senku na svečanost. Građani pozivaju sve koji žele da doprinesu akciji, na bilo koji način, putem ideja, predloga i konkretnom podrškom.