Ministar vera u subotu u Gračanici

Pod predsedništvom patrijarha Irineja 25. februara je u Patrijaršiji Srpske pravoslavne crkve održana sednica Svetog arhijerejskog sinoda. Mada je, prema nezvaničnim najavama glavna tema trebalo da bude situacija u Eparhiji raško-prizrenskoj od razrešenja vladike Artemija i uvođenja privremenog administratora penzionisanog episkopa Atanasija, niko iz Patrijaršije SPC to još nije i zvanično potvrdio.

U Patrijaršiji niko nije mogao da potvrdi da li je Sinod na sednici od 25.februara razmatrao "slučaj“ monaha Antonija (Davidovića), koji je javno optužio vrh SPC da pod pritiskom države "nekanonskim i necrkvenim odlukama“ uklanjaju vladiku Artemija, budući da se spekulisalo se da će Sinod ponoviti zahtev da se sprovedu ranije odluke o raščinjenju "neposlušnog monaha Antonija“.   On je juče u saopštenju za javnost negirao optužbe koje je na njegov račun nedavno izneo portparol SPC i član Sinoda episkop bački Irinej (Bulović).   Monah Antonije tvrdi da "u pravoslavlju razmonašavanje ne postoji ni kao pojam“, a da njegovo "destruktivno delovanje protiv Crkve“, koje pominje vladika Irinej, postoji "samo u ovom bolesnom slučaju gde je vladika bački sa sve svojim ličnim stavovima i metodama i instruisanim Sinodom sebe poistovetio sa pojmom Crkve“.

Kako je ranije bilo reči u crkvenim krugovima, sinodska komisija saopštila je do kojih je još podataka došla tokom kontrole finansijskog poslovanja u ovoj eparhiji za čije nepravilnosti se terete arhimandrit Simeon Vilovski za kojim je raspisana interpolova poternica i Predrag Subotički kome je određen pritvor od 30 dana.

Njih dvojica se već terete za zloupotrebu služebnog položaja i nenamensko trošenje skoro 350.000 evra, namenjenih obnovi svetinja na KiM. Ima najava da će Sinod raspravljati i o finansijskom poslovanju drugih eparhija i institucija Crkve.

Budući da do objavljivanja ovog teksta SPC nije izdala saopštenje za javnost sa sinodske sednice, ostalo je nejasno da li je na Sinodu bilo pokrenuto pitanje raščinjenja monaha Antonija iz manastira Crna reka čije bratstvo se javno usprotivilo suspenziji vladike Artemija i uputilo otvoreno pismo srpskom patrijarhu, a Antonije tim povodom prekjuče u Beogradu održao i konferenciju za novinare.

Sinodalci su, takođe suočeni, kako nam je rečeno, " neočekivano velikim otporom monaštva prema privremenom administratoru, kao i sa njihovim sve glasnijim zahtevima da se sinodski, ali i sudski-na crkvenom i građanskom sudu, takođe pretrese kompletno materijalno poslovanje i imovno stanje drugih manastira na Kosmetu, počev od Visokih Dečana i igumana episkopa Teodosija, te da se proveri šta ko ima na teritoriji cele Srbije, pošto i oni pripadaju istoj eparhiji u kojoj se vrši finansijska istraga, a ne da sinodska komisija radi selektivno kao što trenutno čini u sedištu Eparhije."

Jer, kako nam je rečeno, sinodska komisija se bavi samo građevinskim aktivnostima u Eparhiji raško-prizrenskoj, dok završni računi crkvenih opština i manastira nisu obuhvaćeni ovom proverom, niti se ona odnosi na episkopa raško-prizrenskog Artemija.

Konačni izveštaj o stanju i poslovanju Eparhije raško-prizrenske biće predat Sinodu, koji će na osnovu ovog dokumenta i već donetih odluka o uvođenju privremenih mera uprave u Eparhiji izaći pred Sveti arhijerejski sabor.

Zbog napete situacije među kaluđerima u raško-prizrenskoj eparhiji episkopu Atanasiju je, kako se nezvanično saznaje, sugerisano od članova Sinoda da "spusti loptu", pa on prema kazivanjima pojedinih monaha, "više ne nastupa kao oluja, već prilikom obilaska manastira priča dosetke i viceve u susretima sa starešinama, dok se kaluđeri se za to vreme samoinicijativno povlače u svoje kelije".

Kako saznajemo, na Sinodu nije bilo reči o sazivanju vanrednog Svetog arhijerejskog sabora za mart, budući da 23 episkopa još nisu potpisala takav zahtev, jer je potrebna natpolovična većina episkopata za sazivanje vanredne crkvene skupštine. Tako da će se sva sporna pitanja vezana za Artemija i ovlašćenja Sinoda raščistiti na redovnoj crkvenoj skupštini 25.aprila.

Takođe, u centralnom sedištu SPC niko nije želeo da potvrdi spekulacije da su pojedini episkopi iz Srbije, a koji ne odobravaju poslednje poteze Sinoda pozivani proteklih dana u Patrijaršiju zbog navodnih nepravilnosti u radu njihovih eparhija.

Do sada, kako se može čuti, više od trećine vladika je stalo na Artemijevu stranu. Oni smatraju, kako saznajemo u srpskim crkvenim dijasporskim krugovima, da je Sinod u Artemijevom slučaju "prekoračio ovlašćenja i uzurpirao nadležnosti Sabora kao najvišeg crkvenog zakonodavnog tela", a da se "u obračun sa politički i ekumenistički nepodobnim episkopima, pošto Artemije nije po tom pitanju izuzetak", Sinod navodno ponaša "u jezuitsko- staljinističkom stilu".

Takođe, kako se može čuti u Patrijaršiji SPC, po pomenutim pitanjima kanadski vladika Georgije u Beogradu se prekjuče sastao sa patrijarhom Irinejom i mitropolitom Amfilohijem, kojima je izneo svoj stav. Georgije, međutim, nije bio na jučerašnjoj sednici Sinoda.
 

U pojedinim crkvenim krugovima juče je najavljivano da bi Sinod trebalo da razmatra i stanje u Eparhiji raško-prizrenskoj posle uvođenja privremene prinudne uprave i odbijanja pojedinih manastira da sarađuju sa privremenim administratorom.

Bratstvo manastira Crna Reka pismom je obavestilo patrijarha Irineja da smatra "nekanonskom odluku Sinoda kojom je vladika Artemije razrešen upravljanja Eparhijom raško-prizrenskom" i "odbija da prihvati kao administratora episkopa bivšeg zahumsko-hercegovačkog episkopa Atanasija“.

Crnorečko bratstvo traži od poglavara SPC da "vrati upravu nad Eparhijom raško-prizrenskom vladici Artemiju ili da sazove vanredni Sabor da mu eventualno sudi“, kao i da "ukloni duhovnu i fizičku pretnju u vidu vladike Atanasija i njegove samovolje“.

Na internetu se ponovo pojavio sajt pod nazivom "Eparhija raško-prizrenska u vreme nepravedne suspenzije i zatočeništva vladike Artemija“, koji su bez vladičinog blagoslova obnovili vernici.