Pijanka u zatvoru

Drugih imena i nazvanja nije bilo, utvrđuje Branislav Nušić u svojoj hronici o stecištima javnog života, dajući najpoznatije primere onog doba: Šiška-Lazina, Kolarac, Hadži-Maksimova, Uroševa, Šiškova, Hajdukovićeva kafana, Panđelova, Pandilova, Taletova, Dumina, Najdanovića, kafana Petka baštovana, Pere Džambasa, Žmurkova, Čadina (postalo od Čiča Dina, skraćeno Ča Dina - Čadina), Alekse Žandara, Vitorova pivnica, Germanova bašta, Đozina kafana, Zuljanova kafana, Šumenkovićeva, Sokolovićeva...

Starac sa papagajima Kafana kod Dva papagaja dobila je ime na sasvim poseban način, otkriva Branislav Nušić. "Tu je, u jednoj maloj kućici, stanovao neki starac koji je imao dva mala zelena papagaja i sa njima je zalazio na vašare i crkvene slave, te su izvlačili one ceduljice u kojima je ispisana sudbina. On je kavez sa ovim tičicama držao uvek nad vratima svoje sobice u koju se s ulice ulazilo, te su se deca zbirala i zabavljala gledajući zelene tice. Na taj način oni su postali popularni i čitav kraj se njima označio: "Tamo kod ona dva papagaja!" te i docnije, kad je i starca i njegovih papagaja nestalo, reklo bi se: "Tamo kod dva papagaja", pa nije čudo sto je i sama kafana, koja se tu digla, i bez volje gazdine, sama sobom dobila naziv kod "Dva papagaja"."

"Naročita imena kafana ponikla su najpre po mestu na kome su, bez namera da to bude firma kafana. Tako, na primer, kafana Tekija bila je u blizini one tekije na staroj velikoj pijaci, pa su je tako i prozvali: 'ona kafana kod tekije', određujući time njeno mesto. Kasnije, povikom i kafana se sama prozvala Tekija.

Tako isto kafana Tobdžijska pijaca, Astronomska kula, Ladno kupatilo, Čubura, Smutekovac, Veliki bašamaci, Narodna skupština, itd. Razume se da i među ovim nabrojanim kafanama, koje nose imena po mestu, ima i poznijeg datuma - Narodna skupština, Astronomska kula - ali su one samo usvojile tradiciju koja je zaostala od prvih kafana i od prve pojave krštavanja kafana."

Drugi način na koji su kafane dobijale ime bio je prema nekakvoj oznaci ili predmetu koji se izdvajao u njihovoj blizini. Dva jablana, kasnija kafana Zagreb, krštena je prema dva usamljena drveta ove vrste koji su pored nje rasli, pa se i ceo kraj označavao kao "tamo kod dva jablana". Prirodno je, dakle, da je ta okolnost nametala i ime kafani, utvrđuje Nušić:

"Tako je i postalo i ime Zlatna rupa, po blizini one poznate rupe na Vračaru, koja je za vreme dinastičkih proganjanja, prošloga veka, služila kao zatvor u koji su trpani politički protivnici. Na taj je način dobila naziv i kafana kod Palidrvca jer se nalazila u neposrednoj blizini prve naše fabrike palidrvca, na Dorćolu."