Svetska baština Srbije

Na Listu svetske baštine upisani su manastir Studenica (1986), Stari Ras sa Sopoćanima, što je celina koja uključuje i crkvu sv. Petra i Pavla u Starom Rasu i manastir Đurđeve Stupove kod Novog Pazara (1979).

Na listi su i četiri spomenika na Kosovu i Metohiji upisana pod zajedničkim nazivom "Srednjovekovni spomenici na Kosovu: manastir Dečani (pojedinačno upisan 2004), manastiri Pećka patrijaršija i Gračanica, kao i crkva Bogorodica Ljeviška u Prizrenu (2006)".

Srednjovekovni spomenici na Kosovu su od 2006. godine upisani i na UNESKO-vu Listu Svetske baštine u opasnosti, što predstavlja jasno upozorenje na potrebu posebnih mera zaštite.

Gamzigrad - Romulijana, Palata Galerija, jedini je od arheoloških lokaliteta u Srbiji koji je upisan na Listu svetske bašine (2007). Palata je poznata po toponimu obližnjeg Gamzigrada i predstavlja jedinstven kompleks kasnoantičke palate sa pratećim objektima. Taj lokalitet predstavlja jednu od najznačajnijih celina iz poznorimskog perioda na teritoriji Evrope.

Upis lokaliteta na UNESKO-vu Listu svetske baštine za svaku zemlju znači pre svega jačanje svesti građana, ali i njihovih vlada, za značaj očuvanja nasleđa, njegovu zaštitu, konzervaciju i obnovu.

Jednom upisan na Listu svetske baštine, lokalitet ostaje vlasništvo zemlje u kojoj se nalazi, ali njegovo očuvanje za generacije koje dolaze dobija međunarodni značaj, saopštilo je Ministarstvo kulture Srbije.

Pri izboru spomenika koje je Srbija do sada predlagala za upis na Listu svetske baštine akcenat je stavljan na njeno srednjovekovno nasleđe i to najčešće na manastire i kraljevske mauzoleje koji pripadaju sferi vizantijskog kulturnog uticaja, ali sa prepoznatljivim nacionalnim osobenostima.

Prema navodima Ministarstva kulture, prisustvo srednjovekovnih, ali i drugih spomenika iz Srbije na Listi svetske baštine biće dopunjavano vremenom, a briga o njegovom čuvanju i predstavljanju i dalje će biti vođena na najbolji mogući način.

Lista svetske baštine sadrži 890 lokaliteta kulturnog i prirodnog bogatstva, ocenjenih od Komiteta svetske baštine kao mesta izuzetne univerzalne vrednosti.

U Listu svetske baštine se ubraja 689 kulturnih, 176 prirodnih i 25 mešovitih lokaliteta koji se nalaze u ukupno 186 država.

Konvenciju o svetskoj baštini ratifikovalo je od aprila 2009. svih 186 država.