Subota 18.06.2011.
12:09

Ratna prestonica Kraljevine Srbije

Raška

Od 12. veka biografi Stefana Nemanje kažu da se ovo područje naziva Ibar, dok su u isto vreme vizantijski istoričari nazvali Raška i Ibar i celu oblast kojom su gospodarili Nemanjići. Ime su joj dali prema najistočnijem gradu, zvanom Rasa ili Rascija. Tako su kršteni i geografska oblast i prva srpska država, koja prema mnoštvu pravoslavnih hramova kao što su Studenica, Đurđevi stupovi, Sopoćani, Petrova crkva, Crna reka, Končul, Nova Pavlica, Gradac nosi naslov kolevke srpske duhovnosti.

Još u rimsko doba, dolinom Ibra vodili su važni putevi, a poznati srednjovekovni gradovi Brvenik i Maglič podignuti su na temeljima antičkih utvrđenja. Osvajanjem Brvenika 1455. Turci su zauzeli područje današnje opštine Raška, a sama varoš je

Grad od brvana


Podignut na ibarskoj steni od brvana, Brvenik je tokom srednjeg veka bio je sedište istoimene župe, a od 13. veka bio je trgovište sa kolonijom Kotorana. Od kada ga je 1363. knez Vojislav Vojinović sa čelnikom Musom zamenio za Zvečan, grad se našao u posedu ovog zeta kneza Lazara i njegovih potomaka Musića. Opusteo je posle balkanskih ratova i konačne pobede Srba nad Turcima 1912. godine.

osnovana tek 1845. ukazom kneza Aleksandra Karađorđevića. Bio je to prirodan korak, jer je na tom mestu, na granici sa Turskom, narod sa obe strane već počeo međusobno da trguje.


U Raškoj je još pre carinarnice, škole i suda, 1844. godine podignuta mehana zvana praviteljstvena (državna), sa prenoćištem, štalom i pekarom. Tada je napravljen i prvi urbanistički plan varoši, jedan od najstarijih u Srbiji. U mehani su činovnici priređivali balove i igranke, iznajmljujući prvi gramofon od Jelke Vukadinović, rođene Raščanke.

U toku Bele nedelje ovde su se okupljale devojke obučene u muška odela i momci obučeni u ženska, pa su tako veselo provodili prve prolećne dane. Praviteljstvena mehana je porušena 1903. i tu su raški trgovci podigli naselje koje i danas postoji.

Raška je krajem 1915. bila ratna prestonica Kraljevine Srbije, jer su u njoj odsedali kralj i vlada. Širenjem saobraćajnica posle Prvog svetskog rata razvila se drvna i rudna industrija.

Raški kraj je danas poznat po planinskim lepoticama, među kojima se izdvaja Golija, bogata šumom, proplancima, čistim planinskim vazduhom i vodom, što sve ide naruku proizvodnji tzv. zdrave hrane. Pošto na Goliji zima traje skoro pet meseci, planina je omiljena i među skijašima.

2024 © - Vesti online