Izabrane nove vladike SPC

Kako se precizira, izvršena je reorganizacija pojedinih eparhija u Srbiji, Evropi, Americi i Australiji, a većina upražnjenih episkopskih katedri je popunjena, dok su za neke, do daljnjeg, postavljeni episkopi administratori.

Za episkopa niškog izabran je episkop dioklijski Jovan (Purić), dosadašnji vikar mitropolita crnogorsko-primorskog Amfilohija (Radovića) i starešina manastira Ostrog. To mesto bilo je upražnjeno od izbora Irineja (Gavrilovića) za novog patrijarha srpskog.

Za episkopa novosnovane Eparhije kruševačke izabran je jerođakon David (Perović), docent Pravoslavnog bogoslovskog fakulteta Univerziteta u Beogradu.

Administrator novoformirane Eparhije austrijsko-švajcarske sa sedištem u Beču biće episkop bački Irinej (Bulović), a za administratora novoosnovane Eparhije buenos-ajreske za čitavu Južnu i Srednju Ameriku određen je mitropolit crnogorsko-primorski Amfilohije.

Za vikarne episkope patrijarha Irineja izabrani su protosinđel Jovan (Ćulibrk) "sa titulom episkop lipljanski" i arhimandrit Andrej (Ćilerdžić) "sa titulom episkop remezijanski".

Sabor je "umolio" episkopa zahumsko-hercegovačkog Grigorija da "u svojstvu zamenika" pomaže mitropolitu dabrobosanskom Nikolaju "u obavljanju arhipastirskih dužnosti".

U saopštenju se dodaje da je Sabor odložio do daljnjeg izdvajanje novih eparhija iz

Arhiepiskopije beogradsko-karlovačke, kao i izdvajanje Raške eparhije iz sadašnje Raško-prizrenske eparhije "dok se ne steknu svi neophodni uslovi".

Sabor SPC je na redovnom majskom zasedanju pozdravio vraćanje verske službe u Vojsku Srbije (VS), vraćanje imovine crkava i verskih zajednica, kao i odluku državnih vlasti da SPC vrati matične knjige oduzete posle Drugog svetskog rata.

Saopšteno je i to da su za članove Sinoda SPC u novom sazivu izbrani episkopi sremski Vasilije, bački Irinej, šumadijski Jovan i budimljansko-nikšićki Joanikije.

Sabor zabrinut zbog stanja SPC u regionu

Sveti arhijerejski sabor SPC izrazio je zabrinutost zbog stanja na Kosovu i Metohiji, teškoća kroz koje prolaze Mitropolija crnogorsko-primorska i Republika Srpska i SPC u Bosni i Hercegovini, kao i zbog odnosa makedonskih vlasti prema Ohridskoj arhiepiskopiji.

U saopštenju Sabora, posle dvonedeljnog majskog zasedanja, navodi se da posebnu zabrinutost u dušama članova Sabora izaziva nepostojanje uslova za povratak prognanih i izbeglih sa Kosova i Metohije, kao i novo ugrožavanje srpske imovine i domova i nemogućnost obnove više od stotinu porušenih hramova...

Sabor je od državnih organa Crne Gore zatražio da poštuju sopstveni Ustav, kao i prava svake crkve i verske zajednice, pa i SPC, zajamčena domaćim i međunarodnim zakonima.

"Bila bi zaista velika bruka i sramota da se po ta prava i po pravdu mora ići u Brisel, Strazbur ili Vašington”, navodi se saopštenju.

Sabor SPC, takođe, traži od svih - kako domaćih političkih struktura tako i od relevantnih stranih činilaca i centara odlučivanja - da poštuju Dejtonski sporazum i da tako grade dugoročni mir u BiH.

Kada je reč o Crnoj Gori, Sabor je s posebnom pažnjom razmotrio ozbiljne teškoće sa kojima se suočavaju Mitropolija crnogorsko-primorska i ostale eparhije SPC koje deluju u toj državi.

Posebno se ističu pretnje da će biti srušena Crkva Svete Trojice na planini Rumiji; rušenje Hrama svetog Aleksandra Nevskog i Svete Gospođe na Svetom Stefanu; protivpravna namera da se Crkvi oduzmu hramovi na Chipuru i na Kruševcu, ali i izjava sa, kako se navodi, najvišeg državnog mesta kojom se SPC osporava i pravno postojanje i pravo na postojanje u Crnoj Gori.

Javno izražene ambicije pojedinih crnogorskih političara da uređuju crkvena pitanja i da pritiscima, čak preteći silom, manipulišu identitetom i ustrojstvom Pravoslavne crkve u Crnoj Gori, sa neskrivenom željom da je učine instrumentom svojih političkih zamisli, programsko opredeljenje vladajuće crnogorske stranke Demokratske partije socijalista da agresivno oblikuje crkveni život pravoslavnih hrišćana u Crnoj Gori, kako ističe Sabor, predstavlja ugrožavanje elementarnih ljudskih prava i verskih sloboda.

To predstavlja poricanje sekularnog karaktera države Crne Gore i odbacivanje demokratskog načela odvojenosti Crkve i države, kao i otvoreno uvođenje davno prevaziđene socijalne kategorije, kategorije građana drugog reda, i to na osnovu verske i etničke pripadnosti, navodi Sabor.

Učesnici Sabora su, takođe, izrazili zabrinutost zbog teškoća kroz koje prolazi Republika Srpska, a samim tim i SPC u Bosni i Hercegovni.

Sabor je, kako se navodi, uveren da i građani Republike Srpske, poput građana u savremnim demokratskim državama uopšte, imaju pravo na slobodno plebiscitarno izjašnjavanje o pitanjima koja smatraju važnim, jer je to pravo najizrazitiji, ako ne i jedini primer neposredne demokratije.

Najviše zakonodavno telo SPC je konstatovalo da, uprkos kritikama međunarodnih organizacija da krše verske slobode i ljudska prava, vlasti u Makedoniji istrajavaju na progonu kanonskog arhiepiskopa ohridskog Jovana i odbijaju da registruju Ohridsku arhiepiskopiju, autonomnu Pravoslavnu crkvu koja je u punom jedinstvu sa svim pravoslavnim crkvama u svetu.

Saborski oci najoštrije osuđuju nedavno nasilničko ponašanje prema jednom arhijereju, sveštenomonasima i vernicima Ohridske arhiepiskopije, i to za vreme vršenja bogosluženja u Kavadarcima koje je, kako se navodi, bilo podstaknuto i naručeno od jednog tamošnjeg episkopa u raskolu.

Razmatrajući pitanje predstojećeg svečanog obeležavanja 1700. godišnjice Milanskog edikta (313-2013) u Nišu, rodnom gradu svetog cara Konstantina, arhijereji SPC su uputili pismo vaseljenskom patrijarhu Vartolomeju u kome se zalažu za što skorije sazivanje Svetog i Velikog sabora pravoslavne crkve.

Sabor je pozdravio bratsku spremnost Ruske pravoslavne crkve i velike ruske države da pomognu poduhvat unutrašnjeg uređenja Hrama Svetog Save na Vračaru.